Ет және балық ӛнімдерінің технологиясы
Ламинария немесе теңіз орамжапырағы. Қоңыр балдырларға жатады,
йодтың керемет кӛзі (сирек органикалық түрінде), қалқанша безінің
жеткіліксіз жұмыс істеуін емдеуге, эндемикалық алқым ісуінің
профилактикасына, зат алмасуды ынталандыруға жарайды, тұз жиналғанда,
радиациялық сәулеленгенде, склероз, семіздік (майларды ыдырататын
ферменті бар) кӛмектеседі. С дәруменінің концентрациясы бойынша теңіз
орамжапырағы цитрусты жемістермен бірдей теңдесе алады. Қарсы
кӛрсетімдері: ламинарияны туберкулез бен бүйреек аурулары (соның ішінде
пиелонефриттерде) кезінде қолданбаған жоқ. Ламинарияның балғын күйінде
пайдаланғанда кӛп пайдсын кӛруге болады, себебі консервілеу және салат
дайындау кезінде сірке қышқылын қосу, балдырлардың құнды қасиеттерін
жоғалтады.
Бұдырлы фукус.
Қоңыр балдырларға жатады, А дәруменінің (құрғақ
заттың 10 грамы сәбіздің 100 грамына қарсы), D дәруменінің (10 грамы
ӛріктің 10 кг қарсы), темірдің (10 грамы саумалдықтың 1 кг қарсы) және
әрине йодтың (10 грамы нәлімнің 11 кг қарсы) жоғары мӛлшерімен белгілі.
Теңіз балдырларының аталған түрі несеп айдаушы әсері бар, токсиндерді
шығарады, қан айналымды ынталандырады, минералдық алмасуды
тұрақтандырады. Олар ӛздерінің химиялық құрамы бойынша адам қанының
плазмасына ұқсас. Фукоидин – ғалымдар фукуста табылған зат
иммунмодульдеуші, қатерлі ісікке қарсы және вирусқа қарсы белсенділігі,
сонымен бірге ВИЧ-инфекциясына қарсы әсері бар.
Спирулина.
Жасыл балдырларға жататын спирулина жеңіл сіңімді
ақуыздарға (ұнтақ тәрізді ӛнімнің 100 грамына 60-70 г ақуыз) ӛте бай. Ал
бұл соялы бұршақтардың ақуыздық құндылығын арттырады. Сонымен бірге
18 әр түрлі амин қышқылдары жӛнінде де ұмытпаған жӛн, себебі олардың
әрқайсысы сау және толыққанды ӛмір сүру үшін қажет. Осы тізімдегі 8
аминқышқылын ағза синтездей алмайды. Бұл жеуге жарамды кең
қолданылатын теңіз балдырларының бір деп есептеледі. Балғын күйінде бұл
балдырлардың табиғи ӛсетін жері - Африканың Чад кӛлінің жағауында және
Мексиканың Тескоко аумағында тұратын тұрғындары пайдалана алады.
Қалғандарымыз
биологиялық
белсенді
қоспалар
мен
жартылай
фабрикаттарды тұтынуға мәжбүрліміз. Бұл жасыл балдырдың тағамдық
құндылығының жоғары болуы соншалық, оны Франция мен Мексикада
жасанды жағдайларда (кӛмірқышқыл газына қаныққан су толтырылған үлкен
күбілерде) ӛсіруді үйренді.
Ульва немесе теңіз салаты. Жасыл балдырларға жатады, ерте кезден
Ирландия, Жапи\ония, Франция, Қытай, Скандинавия елдері оны тамаққа
қолданады. Теңіз салатында темір, қоректі ақуыздар мен жасұнық кӛп.
Порфира.
Қызыл балдырларға жатады, атеросклероздың дамуына
тӛтеп береді және ағзадағы «нашар» холестерин деңгейін тӛмендетеді. Теңіз
балдырларының аталған түрі жүрек ауруымен ауыратын науқастарға тамаққа
диеталық қсопа ретінде пайдалануға кеңес беріледі. Сонымен бірге порфира
A, B
12
және D дәрумендеріне бай.