Упрощенная HTML-версия
Ет және балық ӛнімдерінің технологиясы
Теңіз макрофиттерінің жіктеу
Макрофиттер құрнамына қызыл, қоңыр, жасыл балдырлар мен теңіз
шӛптерінің түрлері жатады.
Теңіз шӛптері жоғары ӛсімдіктер (Embryophyta) бӛлім құрамына,
лилиопсидтер классына (Lilioopsida) немесе бір үлесті (Monocotyledones)
наядалар тобына (Najadales) жатады. (Najadales) құрамында теңіз
шӛптеріәнің ӛкілдерімен бірге үш тұқым бар, бірақ біздің суларда тіршілік
ететін олардың барлық түрлері Zosteraceae тұқымдастырының Zostera и
Phyllospadix тегіне жатады.
Қызыл балдырлар (анфельция, филлофора, фурцелярия), қоңыр
балдырлар (ламинария, фукустор) мен жасыл балдырлар (ульва,
энтероморфа), сондай-ақ зостерлер мен филлоспадикс тағамдық және
техникалық мақсатта қолданылады.
Балдырлар – салыстырмалы жас тағам және сауықтыру ӛнімі. Оларды
жарты ғасыр бұрын белсенді пайдалана бастады. Теңіз флорасының жоғары
биологиялық белсенділігі мен олардағы адамға қажетті заттардың жоғары
концентрациясы ғылыми дәлелденген.
Теңіз
макрофиттерінің
биохимиясы.
Теңіз
макрофиттерінің
кӛмірсулары. Барлық теңіз макрофиттерінде целлюлоза бар. Қызыл
балдырларда негізгі кӛмірсулар флоридті крахмал мен сульфидтелген
галактандар болып табылады. біріншісі – құрылысы жағынан амилопектинге
ұқсас тарамдалған альфаглюкан. Фульфидтелген галкатандар тек қызыл
балдырларға ғана тән және еш жерде табиғатта табылмайды. Осы
полиссахаридтердің екі негізгі топтары: агара тобы – агароза мен порфиран
және каррагинан тобы – алты тип. Әдетте, агароид деп аталатын
филлофорлардан полисахарид және фурцелляридан тұратын фурцелларан
каппа-каррагинан деп аталады.
Қызыл балдырларда басқа полисахаридтер – ксиландар, маннандар
кездеседі. Жақында Liagora valida балдырларында фульфидтелген
ксиломаннан табылған. Әктасты балдырларда бұрын тек қоңыр балдырлар
мен кейбір бактерияларда ғана анықталған альгин қышқылы табылған.
Қоңыр балдырлар кӛмірсулары қызыл балдырлармен салыстырғанда алуан
түрлі және қызық болып табылады. қант спирті - манниттен бастаған жӛн.
Оның мӛлшері лиманириялар түрлерінің кейбір балдырларының құрғақ
салмағының 25% астам болуы мүмкін. Phaeophyta балдырларының негізгі
полисахаридтері ламинарандар, альгин қышқылдары мен фукоидандар болып
табылады.
Ламинарандарда глюкозаның 20-50 қалдығы, негізінен 1-3
байланыспен, сонымен бірге 1-6 байланыспен байланысқан. Кейбір
ламинарандар құрамына маннит кіреді. Альгин қышқылдары – бұл D-
маннурондық (3) және L-гулурон (4) қышқылдарының қалдықтары бар
желілік полисахаридтер бар.
Альгинаттар қасиеттері сутектік тізбектегі мономерлер мен олардың
ӛзара орналасуының арақатынасына тәуйелді. Фукоидандар жоғары