325
№ 12. ЗЕРТХАНАЛЫ¡Ж°МЫС
СУТЕКТІК К¥РСЕТКІШ.
Т°ЗДАРДЫ£
ГИДРОЛИЗІ
Жұмыстың мақсаты:
бейорганикалық қосылыстардың
сулы ерітінділерінің ортасының сипаттамасын және сутектік
көрсеткіш түсінігін меңгеру, тұздар гидролизі үдерісінің негізгі
заңдылықтарын және оларға әсер ететін әр түрлі факторларды
зерттеп білу.
ТЕОРИЯЛЫҚ БӨЛІМ
Әрбір бейорганикалық қосылыстың сулы ерітіндісінде
судың диссоциациялануы барысында түзілетін (
Н
+
) сутек
және
(
ОН
‾) гидроксид иондары болады:
Н
2
О Н
+
+ ОН‾
Температура тұрақты болған жағдайда, (
Н
+
)
және (
ОН
‾)
иондарының көбейтіндісін
судың иондық көбейтіндісі
деп
атайды:
К
СУ
= [ H
+
] · [ OH‾ ] = 10‾
14
М
Сулы ерітіндінің ортасының сипаты (
Н
+
) және (
ОН
‾)
иондары концентрацияларының қатынасына байланысты
бейтарап, қышқылдық немесе сілтілік болуы мүмкін.
Бейтарап орта:
с[ Н
+
] = с [ ОН‾ ], с [ Н
+
] = 10
‾‾
7
М
Қышқылдық орта:
с
[ Н
+
] > с[ ОН‾ ], с
[ Н
+
] > 10
‾‾
7
М
Сілтілік орта:
с[ Н
+
] < с[ ОН‾], с
[ Н
+
] < 10
‾‾
7
М
Бірақ, теріс көрсеткішті дәрежелі сандарды қолдану
қолайсыз, сондықтан, ерітіндінің ортасын сипаттау үшін
рН
деп
белгіленетін
сутектік көрсеткішті
қолданады. Ол сулы
ерітінділердегі сутек иондарының концентрациясын сипат-
тайды.