Жилисбаева, Р.О. Текстиль және жеңіл өнеркәсіп кәсіпорындарындағы қауіпсіздік және еңбекті қорғау

үзіліспен, бұл жагдайда оператор жұмыс барысы кезінде дірілмен жанасу қарым-қатынасы үзіледі, үзіліс аралығы 1 секунттан көп болады; импульсті, бұл бір немесе бірнеше діріл әсерінен тұратын (масылы, қарқынды), 5, 6 Гц тен кем емес толқында әр соққы ұзақтығы 1 секунттан аз болмау қажет. Жергілікті дірілдің өндірістік қорегінің көзіне қолмен механикаландырылған машиналардағы пневмагикалық және элекірикалық қарқынды, қарқынды - айналмалы және айналмалы әсерлерді келтіру жатады. Екпінді әсердегі аспаптардың жұмысы діріл ұстанымына негізделген. Оған тойтарушы, ұрушы, тойтарушы балғалар, пневмотрамбовкалар жатады. Қарқынды — айналмалы әсердегі машиналарга пневматикалық және электрлі перфераторлар жатады. Айналмалы әсердегі қолмен механикаландырылған машиналарга бұрғылау, сүргілеу машиналары, электро- және бензомотролы аралар жатады. Жергілікті діріл егетін, сүргілейтін, жылтырататын, тегістейтін жұмыстың түрлерінде кездессді, бұлар тұрғылықты құрал жабдықтарда қолмен жұмыс атқару барысында орындалады; моторсыз кол қүрал жабдықтарымен, мысалы, жөндеу жүмыстары кезінде. Негізгі нормативтік қүкықтық актісі 12.1.012-90 ЕҚСЖ «Діріл қауіпсіздігі. Жалпы талаптары» өндірістік дірілдің параметрелін регламенттеу болып табылады. Адамды дірілден қорғау үшін, ең үлкен нәтежиелі шара, ол діріл жабдықтарымен түйісіп жұмыс істеуіне тыйым салу. Бүл қашықтықтан басқару жолымен, өндірістік роботтар, автоматтандыру және технологиялық жобаларды алмастыру жұмыстарын енгізу арқылы іскс асады. Механикаландырылган қол аспаптарынан операторга дірілдің қолайсыз эсерін элсірету келесі техникалық іиешімдер арқылы іске асырылады: - қорек көзіндегі тікелей діріл екпінділігін төмендету (қүрастыру жетістіктерінің есебінен); - сыртқы дірілқорғағыш құралдары, оларға діріл көзімен және оператор-адам колының арасында орналасқан серіппелі демпфирленген материалдар және қүрылғылар жатады. Жүмыс кешенінде ғылымға негізделген еңбек және демалыс режимдерін енгізу және өңдеу шараларына көп көңіл аударылады. Мысалы, дірілмен түйісу уақыт қосындысы жұмыс кезегініц 2/3 бөлігінен аспау қажет; белсенді демалыс үшін 2 ұсынылған үзіліс орнату ұсынылады, сонымен қатар, алдын — ала физиоемдеу шаралары және арнай ондірістік гимнастикалық жаттығулар жүргізіліп отырылуы үсынылады. 96