Жилисбаева, Р.О. Текстиль және жеңіл өнеркәсіп кәсіпорындарындағы қауіпсіздік және еңбекті қорғау

соленоидтар, конденсатор типті импульсті қондырғылар, балқытылган жэне металлокерамикалық магниттер және тағы басқалары). Электр ерісінің үзақ уақыт бойы адам ағзасына әсері жүйкс жүйелері мен жүрек тамырларының жүйесіне қарсы эсер етеді. Бүл жағдайда шамадан тыс шаршау, жұмыс сапасының төмендеуі, жүрек соғуының және қысым өзгерістері болуы мүмкін. Өндіріс жиілігіндегі тоқтың электр орісінің әсеріне қарсы ұжымдық қорғаныс қүралдарының негізгі түрлеріне экрандалган құрылғы жатады. Ол - электрлік қондырғының негізгі бөлігі және ашық тарату құрылғыларда (АТҚ) жүмыс істеуде және ауа желілерінің (АЖ) электр берілісінде жұмыс жасауда қорғаныс шараларын тудырады. Экрандалған қүрылғы жабдықтарды тексергенде жэне оперативті қайта қосқанда, жүмыс үрдісін бақылаған жағдайда өте қажет. Құрастырылмалы экранды қүрылғы қалқанша түрді аспа немссе металлды қанаттардан жасаліан қоршаулар, шыбықтар, торлар. Тасымалдаушы экрандарда электр қондырғыларымен жұмыс істеу кезінде қоршаулар, қалқандар, шатырлар, аспалар түрінде қолданылады. Экрандалған қүрылғылар каррозияға қарсы бүркеуден жасалады және жерлемеленген болады. Түрақты және тасымалдаушы экрандалган қүрылғылармен қатар, жекеше экрандалған толықтырмалар қолданылады. Олар кернеулігі 60 кВ/м - ден аспайтын, жиілігі 50 Гц және 400, 500 и 750 кВ - ке тең электр қондырғылардан туатын электр өрісінің әсерінен қорғау үшін қолданады. Экрандаушы толықтамалар қүрамына кіретіндер: арнаулы киім, басты қорғағыш қүрал, бет және қолды қорғағыш құрғаныс құралдары жатады. Радиожиіліктің электромагниттік өрісінің қорегіне жататындар: - 60 кГц — 3 мГц диапазонында - жабдықтын экрандалмаған бөлшсктеріне индукционды металды өңдеу үшін (ысу, күйдіру, еріту, балкыту, дәнекерлеу) және баска да бұйымдар, сондай - ақ, радиобайланыс және радиохабарлагышта қолданылатын аспаптар мен жабдықтар жатады; 3 мГц — 300 мГц диапазонында - радиобайланыс, радиохабарлағыш, теледидар, дәрігерлік, жэне де диэлектрлі жылыту үшін (пластиктерді жалғау, пластмасстарды жылыту, ағаштан жасалған құралдарды жабыстыру жэне де гағы басқалары) жабдықтарда қолданылатын аспаптар мен жабдыктардың экрандалмаған бөлшектері жатады; 300 мГц — 300 ГГц диапазонында — радиолакация, радиоастраномия, радиоспектроскопия, физиотерапияда жэне тағы басқадай қолданылатын аспаптар мен жабдықтардың экрандалмаған бөлшектері жатады. Адам ағзасының эр - түрлі жүйелеріне ұзақ мерзімде эсер ететін толқын неше түрлі жағдайларға әкеліп соқтыруы мүмкін. 93