Жилисбаева, Р.О. Текстиль және жеңіл өнеркәсіп кәсіпорындарындағы қауіпсіздік және еңбекті қорғау

сорғыш жылжымалы қүрылғылардың болуы, жүмыс орнын кептіріп, сорғытып тұратын қабаттармен қаптау. Жұмыс орнындағы шулы әсерлерде адамның жүйкесіне кері эсер береді, жүйкені, жүрек жұмысын қиындатады, тьпібайтын ызың есту мүшесін зақымдайды. Жүмыс орнындағы шуды азайту үшін: - шуды азайтудың шараларын жасау; - жүмысшыларды шудан қорғаудың жолдарын табу. Қарапайым техникалық қорғау - машинаның шу шығатын бөлігін материалмен қаптау және жұмысшыларды оптифондармен қүлаққаптармен қамтамасыз ету. Ультра дыбыстардың үзақ уақыт эсер етуі ,әсіресе ауа жолымен эсер етуі адамның жүйке, жүрек, түйсік мүшелерін өзгеріске үшыратады. Мұндай шуды көбінесе үлкен көлемді машиналармен механикалық қозғалысты қүрылғылар және трубамен жүріп жататын газдармен сұйықтықтар шығарады. Мұндай жерде көп болған адамдар тез шаршайды, жұмыс қабілеті төмендейді жэне діріл ауруына шалдығуы мүмкін болады. Діріл адамға берілуіне қарай эсер етеді. Адамның қолы, аяғы, яғни тірекқимыл аппараты арқылы, отырған қалыпта (белге), тұрған қалыпта (өкшеге) беріледі. Діріл туғызатын құрылғылар - қолмен істелетін механикалық машиналар, тоқпен ұрып айналдыратын құралдарда болады. Адамды дірілден қорғаудың бір жолы - оны дірілді кұрылғыдан алыстату, сонымен бірге әсерін төмендету үшін оны құрастыру жолымен және материалдармен қаптау арқылы азайтады. Жұмысшыларға аса қауіпті эсер беретін электромагнитах өрістер: (бОнГц-ЗООГГц)мен электрлік өрістердің жиілігі (50Гц). Бүлар тоқ өткізетін қүрылғыларда, электр өткізетін желілерде, индукторлық термоқүрылғылар конденсаторында, фидерлік желілердің генераторында, трансформаторларда, электромагниттерде, қүйылмалы және металлкерамикалық магниттерде болады. Электрлік өрістер ұзақ эсер ету - адам ағзасының жүйке және жүрек, қан - тамырлар жүйесін зақымдайды. Мұндай адам тез шаршайды, жұмысқа деген қабілеті жоғалады, жүрегі ауырып, қан қысымы өзгеріске үшырайды. • Электрлік өрістерден қорғану үшін өндірісте экрандық қүрылғылар орнатылу керек, ол жеке қүрылғылар кешенінен тұрады. Олар: 400, 500, 750 кВ жиілігі бар 50-60 кВ мөлшерден жоғарытоқты өткізбейді. Радиотолқындардың ұзақ эсер етуі адамның түрлі жүйелерін эр - түрлі ауруға ұшыратады. Ол ең бірінші жүйкеге және жүрекке тікелей эсер етеді, адамның басы жиі ауырып көзі қарауытып, ұйқысыздыққа ұшырайды, үнемі шаршап әлсіз боп терлей береді, есте сақгауы нашарлап, қорқынышпен мазасыздық күйге ұшырайды. 75