Жилисбаева, Р.О. Текстиль және жеңіл өнеркәсіп кәсіпорындарындағы қауіпсіздік және еңбекті қорғау

еңбекті қорғау негізіндегі ұйымдастырушылық - әдістемелік стандартна сай тағайындалады. Еңбекті қорғаудың нормативті актілсрінен басқа Қазақстан Республикасының басқару органдары да қосымша еңбек жағдайының талаптарына сай жеке дәрежелі жұмыскерлердің мамандықтары мен қызмет түрлеріне лайық нормативтік құқықтық актілерін енгізуге және жетілдіруге құқылы. Қазақстан Республикасының еңбекке қатысты заңдарында, нормативтік құқықтық актілерінде және де басқа республикалық завдарда мемлекеттік еңбекті қорғаудың нормативгі талаптарынан тұратын жұмыскерлердің өз қызмет міндетгерін атқару барысында денсаулығына зиян келтірмейтін және өміріне қәуіп тондірмейтін талаптар мен шаргтар қойылады. Мұндай белгілі еңбекті қорғаудың талаптарын барлық занды және қоғамдық құқылы мүшелер орындау үшін айқындайды. Қазақстан Республикасының еңбек Кодексінде жалпы еңбекке және олармен байланысгы жағдайларға кепілдік беретін мемлекеттік тұрғыда бекітілген азаматтардың бостандығы мен еңбек кұқығының қоргалуын, қолайлы еңбек жағдайының жасалуын, жұмыскерлер мен жұмыс берушілердің қорғалу қүқғы мен қызьнушылығын реттейтін заңды акті болып табылады. Еңбек Кодексі жалпы құпталған ұстанымдар мен халықаралық қүқықты нормалар есебінен Қазақстан Республикасының Конституциясында және Республикалық заңшығармаларында жүзсге асырылған көп жаңа нормалар мен қағидалардан тұрады. Еңбек Кодексінде жүмыскерлердің еңбек жағдайына құқығы еңбекті қорғау талаптарына сәйкес қаралады. Негізінде, барлық талаптарға сәйкес жүмыскерлер еңбекті қорғау талаптарына сай өз жұмыс орындарының болуына және денсаулығына қәуіп төндірегін тәуекелдер туралы шынай ақпарат алуға кұкылы. Еңбекті қорғау талаптарының бұзылғандыгын тексеру барысында жұмыскер денсаулығына немесе өміріне қәуіп төнетін тапсырылған жүмыстан бас тартуына құқылы. Қызметкердің еңбек круіпсіздігі зкэне еңбекті ңоргауга қуқықтары: Қызметкердің - еңбек қәуіпсіздігіне және еңбекті қорғауға; - жұмыс берушіден ұйымның жұмыс орны мен аумағының сипаттамасы, ецбек жағдайлары, еңбек қәуіпсіздігі мен еңбекті қорғаудың жай - күйі туралы, өмірге және денсаулыққа төнетін қәуіп туралы, сондай - ақ зиянды және (немесе) қауіпті ондірістік факторлардың әсерінен оны қорғау жөніндегі шаралар туралы шынайы ақпарат алуға; - Қазақстан Республикасыныц заңшығармаларына сәйкестендіріле жүзеге асырылған өндірістік Жарақаттануға, кәсіби ауруға немесе жұмыс 36