Жилисбаева, Р.О. Текстиль және жеңіл өнеркәсіп кәсіпорындарындағы қауіпсіздік және еңбекті қорғау

дабылы орнатылады. Ол СНжЕ 2.04.09-84 «Ғимараттар мен қүрылыстардың өрт автоматикасы» және 12.2.037-78 ЕҚСЖ «Өрт сөндіру техникасы. Қауіпсіздік талаптары» стандарттарына сәйкестендіріліп негізделеді. Электрлі врт дабылының негізгі элементтеріне мыналар жатады: өндірістік және қойма бөлмелерінде орнатылатын өрт туралы белгі беруге арналған хабарлағыштар; өрт туралы белгіні қабылдауға арналған қабылдау аппараттары немесе стансалары; хабарлағыштарды қабылдау стансасымен байланыстыратын кабельдік немесе әуе желілер. Өнеркәсіптік кәсіпорындарда өрт дабылының екі жүйесі қолданылады: соулелік және сақиналық. Өрт дабылының сәулелік жүйесінде әрбір хабарлағыш жеке сымдар жұптарына қосылады (сәуле). Өрт туралы белгі хабарлағыштын пернесін басу арқылы беріледі. Бұл электр тізбегініц алдымен кедергі арқылы, содан кейін қысқаша түйықталуына алып келеді. Дәнекерлеу сымдарының бойымен белгі хабарлағыштан ерт дабылының қабылдау стансасына жіберіледі. Ол жерде дабыл туралы бслгі оптикалық және дыбыстық белгілермен белгіленіп алынады. Оптикалық белгілер сәуленін нөмірін көрсегеді, ал дыбыстық белгілер өрт күзетініц кезекшілерінің назарын аударуға арналған. Бұл жағдайда «Өрт» жарық тақтасының шамы жанады. Жанғыш және орт қауіпті материалдар сақталатын қоймаларда қолмен хабарлағыштармен қатар автоматты хабарлағыштар да орнатылады. Олар температура жоғарылаған жағдайда (термохабарлағыштар) немесе бөлме ішінде алау я түтін пайда болған жағдайда (фотоэлектрлі, түтінге қарсы) өздігінен іске қосылады. Электрлі дабыл беру қүрылғылары кеңінен қолданылады. Олар өрттен қорғауға және күзетуге арналған. Өрт дабылы кернеуі 24 В тұрақты тоқта жүмыс істейді. Желілер әрдайым желілік батареялардың бақылау тоғында болады. Өрт қауіпті қойма болмелерінде өрт дабылы коммутаторына қабылдау стансасындағы дабылдың іске қосылуына алып келетін тізбеткің жай тұйықталуын немесе ажыратылуын жүзеге асыратын реле қосымшалары арқылы қосылатын автоматты өрт хабарлағыштар орнатылады. Коммутатор кернеуі 24 В тұрақты тоқпен екі электрлі тәуелсіз фидері бар болған жағдайда түзеткіштен және фидері біреу болған жағдайда - қуат блогынан қуаттандырылады. Қуаттандыру қоры үшін батареялар орнатылады. Станса жерге қосқышпен жабдықталады. Егер бөлме ішіндегі температура 28° С аспаса, хабарлағышты 40° С -қа орнатқан жөн. Қорпіаған ортаның температурасы қалыпты болған жағдайда хабарлағыштың түйісуі ажыратылады, ал ол хабарлағышта 224