Жилисбаева, Р.О. Текстиль және жеңіл өнеркәсіп кәсіпорындарындағы қауіпсіздік және еңбекті қорғау

9.2. Жерге енгізу және нөлге жал ray қорғаны стары «ЭҚЕ электр құрылғыларын орнату ережелері» (ЭжМРЭ 2004 жылғы 26 тамыздағы №189 бұйрығымен), «Техникалық пайдалану ережелеріне», «ЭТП және ПТҚ тұтынушыларының электр құрылғыларын пайдалану кезіндегі қауіпсіздік техникасы ережелері» (ЭжМРЭ 2004 жылғы 26 тамыздағы №190 бұйрыгымен) сәйкес қауіпсіздікті қамтамасыз ету үшін кернеуі 1000 және одан жоғары вольтты құрайтын құрылғыларда жерге қосатын құралдар орнатылып, оқшаулануы бұзылған жағдайда кернеудің әсеріне ұіпырауы мүмкін электр жабдықтары мен электр құрылғылардың металл бөліктері жерге қосылу керек. Оқшаулағыш өз қасиетінен айырылған жағдайда тоқ жүргізетін бөліктер ғана емес, электр құрылғылардың корпустарымен және бағандарымен жанасатын баска да құрал - жабдыктар мен металл құрылғылар кернеуге ұшырап адамдарды өте ауыр жарақаттарға алып келуі мүмкін. Егер адам олармен жанасатын болса, ол өміріне қауіпті жанасу кернеуінің әсеріне үшырайды. Қорғану үшін жерге қосудың мақсаты - аталган құралда немесе металл қүрылғыларда жерге қатысты кернеуді қауіпсіз дәрежеге дейін төмендету болып табылады. Қорғану үшін жерге косу дел - қалыпты жағдайларда кернеуі жоқ, бірақ оқшаулануы зақымдалған жагдайда пайда болуы мүмкін машина корпустары мен электр жабдықтарының металл бөліктерінің жерге қосылуын айтады. Іс жүзінде қорғану үшін жерге қосу металл жабдығының, электр козғалтқыш корпустарының және баска да металл кұрылыстардың жерге қосқышымен (жерге тігінен қағылған ұзындығы 2,5-3 м болат өзекпен, құбырмен немесе бүрыш болатпен) байланыстыру арқылы, болмаса оларды жсрге қосылган нөлдік сыммен байланыстыру арқылы жүзеге асырылады. Қорғану үшін жерге қосқан кезде қауіпсіздікке адамның жерге косу тізбегіне тіпті адамның кернеуі ең темен болған жагдайда да параллель қосылуы өмірге қауіп төндірмейтін тоқтың өтуіне жол бермейтін кернеуі өте темен жермен қосылу арқылы қол жеткізіледі. Трансформаторының нейтралі оқшауланған үш сымды желілерде қорғану үшін жерге қосу электр қозғалтқыштар, электр аппараттарын және басқа да қүралдар корпустарын жерге қосқыштар мен жерге қосатын өткізгіштер арқылы алдын ала қосу жолымен жүзеге асырылады. Электр құрылғылар мен қүрал - жабдыктардың барлық металл боліктері, сондіргіштер, үйлестіргіш гақталар қаңқалары, металл қоршаулар, және басқа да кернеуте ұшырауы мүмкін баска да құрама болшектер жсрге қосылуы тиіс. 204