Жилисбаева, Р.О. Текстиль және жеңіл өнеркәсіп кәсіпорындарындағы қауіпсіздік және еңбекті қорғау

ііиіндегі басты пікірлер, іске асыру әдісі бойынша негізгі шара болып табылмайды. Еңбекті қорғау .ұғымы еңбек қызметінің процессіндегі қызметкерлердің өмірі мен денсаулығының қәуіпсіздігін қамтамасыз етудің тұйық жүйесін жасаушы басты бағыттарды ашады. Бұл жүйелер заңға сүйенген еңбек жағдайларын бірігіп жасауға бағьпталған, әлеуметтік — экономикалық, техникалық — ұйымдастыру, снигарлық — гигиеналық шараларға байланысты еңбек қызметінің процессіндегі қызметкердің омірі мен денсаулығын сақтаудың тиісті талаптарынан тұрады. Сондықтан еңбекгі қорғау ұғымын техника қәуіпсіздігі, еңбек гигиенасы немесе еңбекті қорғау әлеуметтерімен теңестіруге болмайды. Еңбекті қорғау ол ецбек жағдайы, техника қәуіпсіздігі, өндірістік санитарияны құрайтынын айқын түсінік болу керек. Ең алдымен, еңбекті қорғау төңірегінде мемлекеттік саясаттың негізгі қағидалары, мемлекеттік және атқарушы өкіметтің органдарының қызметінің бағытын, сонымен бірге жүмыс берушілермен өкілетті органдардың қызметкермен кәсіп иесінің одақтарының біріктірулерін анықтайды. Еңбекті қорғау және қызметкерлердің құқығын қамтамасыз ету кепілдіктері — бұл заңның басты мақсаты болады. Еңбек заңдары еңбекті корғаудағы үлттық саясат пен мемлекеттік басқару қағидаттарын белгілей отырып, жұмыс берушілер қызметкерлердің негізгі қүқықтарынын бірі - қәуіпсіздік пен гигиена талаптарына сай келетін еңбек жағдайларын жасауын талап етеді. Еңбекті қорғау саласындағы ұлттық саясат кәсіподақтар мен жұмыс берушілер қатысқан барлық деңгейдегі мемлекетті өкімет пен басқару органдары іс - қимылының бірлігін көздейді. Жұмыс беруші өндірістік қызмет нәтежиелеріне қарағанда, қызметкерлердің өмірі мен денсаулығының басымдылығын мамандауы қажет. Жүмыс беруші қызметкердің жүмысқа түсу алдында міндетті және жүмыс атқару барысында мерзімді медициналық тексерулерден откізуді ұйымдастыруға міндетті (Қазақстан Республикасынын денсаулық сақтау агенттіктің 1999 жыліы 24 мамырдағы №278 бұйрығында қабылданған «Зиянды, қауіпті және қолайсыз өндірістік факторлардың әсеріне ұшыраған қызметкерлерге міндетті және мерзімді түрде медициналық тексерулерді өткізу тәртібі» бойынша нүсқауы Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрінің 2004 жылғы 12 наурызында №243 бүйрығында қабылданған «Қызметкерлерді алдын ала міндетгі медициналық қаралудан және мерзімдік тексеруден еткізу үшін зиянды, қауіпті және қолайсыз өндірістік факторлары бар мамандықтар тізімі; Зиянды, қауіпті және қолайсыз өндірістік факторлардың алдын алу мақсатында қызметкерлерді міндетті медициналық қаралудан және мерзімдік тексеруден өткізу бойынша нүсқау»). 15