Жилисбаева, Р.О. Текстиль және жеңіл өнеркәсіп кәсіпорындарындағы қауіпсіздік және еңбекті қорғау

Өндіріске байланыссыз бірақ өндірісте болған бақытсыз жағдайлар бұл жеке мақсатта затгы дайындау ксзінде, өндіріс көлігін ездігімен қолдану, өндіріс аймагында спорттық шараларға қатысу, өндіріс мүліктерін рұқсагсыз пайдалану кезінде, ұрлық кезінде, мастануда болған бақытсыз жағдайлар. Тұрмыстық бақытсыз жағдайлар — бұл жұмыс уақытыннан тыс өндірісте немесе тұрмыста (үйде) болған кездегі бақытсыз жағдай. Өндірісте бақытсыз жағдайды зерттеу «ҚР Еңбек Кодексінің» 37 бабында және «еңбек міндеттерін орындаумен байланысты жұмысшының денсаулығына зиян келуін және бақытсыз жағдайды талдау және зертгеу ережелері» 2001 жылғы 3 наурыздагы № 326 Қазақстан Республикасының Үкімет Қаулысын қабылдауларымен сәйкестікге орындалады. Өндіріс зақымдары және еңбек міндетгерін орындаумен байланысты жұмысшыньщ денсаулығына зиян келуі немесе жұмыс беруіпінің пайдасына қызметкердің өзіндік ынтасы бойынша кейбір әрекеттерді іске асыру кезінде, қызметкердің еңбекке қабілеттілігін жоғалтуына немесе қаза болуына әкеліп соқса, онда өндірістегі бақытсыз жағдай зерттеледі және талдау жүргізеді, егер олар мынандай жағдайда болса (Еңбек Кодексінің 37 бөлімінде): 1) өндіріс құрал - саймандарын, жеке қорғаныс құралдарын және басқада құралдарды, жұмыс орнын ретке келтіру және дайындау кезінде жұмыс уақыты аяқгалған немесе жұмыс уақытының басталу алдында болса; 2) жұмыс уақыты кезівде жұмыс орнында немесе іссапар уақытында немесе басқа жерде, ұйымның лауазым тұлғасының немесе жұмыс берушінің тапсырмасына байланысты еңбек немесе басқа міндеттерді орывдау ережелері алдын - ала ескертілген жерде болған кезде; 3) зиянды және қауіпті өндіріс факторлардың әсерінің нәтижесінде болса; 4) жұмыс уақытында қызмет ету объсктілерінің арасындағы қозғалыстар, жұмыс берушінің тапсырмасы бойынша жұмыс орнына қызметкердің жылжуына байланысты жол-жөнекей сапары кезінде болса; 5) жұмыс берушінің көлігімен қызметкердің еңбек міндетгерін орындау кезінде; 6) қызметгік жол жүру үшін қызметкерге көлікгі қолдану құқығына жұмыс беруші жазбаша келісімін берген жеке көлікте болса; ’ 7) орналастыру мерзімінде жұмыс берушінің бұйрығымен өзінің немесе басқа ұйымның аймағында, сонымен қатар жұмыс берупіінің мүліктерін қорғау кезінде немесе жұмыс берушінің пайдасына өзінің ынтасымен басқа әрекетгерді іске асыру кезінде. Өндірісте бақьпсыз жағдайды тіркеу, дайындау және зерттеуді ұйымдастыруда жұмыс беруші жауапкершілікке ие болады. Бақытсыз жағдайды зерттеу жеткілікті күрделі процесс болып табылады, сондықтан зақымданумен жұмыс берушінің назары жиі сәйкес келмейді. 121