Жилисбаева, Р.О. Текстиль және жеңіл өнеркәсіп кәсіпорындарындағы қауіпсіздік және еңбекті қорғау

іске асу қажет (жанып жатқа ғимараттан, үйіндіден, түтінденген немесе газданған ортадан). Зақымдау жағдайларын алдын алу шаралары қауіпті жағдайдың түрлеріне байланысты жеке қорғаныс құралдарын (ЖҚҚ) қолдану әдісі арқылы жүзеге асырылып, өте мұқияттылықты талап етеді. IV. ӨНДІРІСТЕГІ ЖАРАҚАТТАНУШЫЛАРДЫ ӘЛЕУМЕТТІК ҚОРҒАУ 4.1. Келтірілген зиянды втеудің жалпы заңды принциптері. Зақымдану деп мынандай жарақаттарды айтамыз: механикалық, термиялық, электрлік токпен зақымдалу, химиялық, психикалық және т.б., яғни ұзақ және қысқа уақыт еңбекке қабілеттілігін жоғалтуын айтамыз, егер ол еңбек міндеттерін атқарумен байланысты бақытсыз жағдайдың нәтижесі болып келсе. Еңбек келісім шарттың бірінші тарапына зиян келтірген еңбек келісім шартгың екінші тарапы (жұмыс беруші немесе қызметкер), Еңбекті кодекспен және басқада республикалық заңдарына сәйкес келтірген зияндарды өтеуге міндетті . Еңбек келісім шартымен немесе жазбаша түрдегі келісімге отырғандармен , оған ұсынылғандар арқылы келісім шарттың бұл тарапы ез материалдық жауаптылығын айқындай алады. Сонымен катар жұмыс берушінің қызметкер алдындагы жауаптылығы төмен болуы мүмкін емес,ал қызметкердің жұмыс берушінің алдында жоғары, бұл еңбекті кодекспен және басқа республика заңдармен қаралған. Зиян келтіргенннен кейін енбек келісім шартты бұзуды жауагпылықтарына қарай келісім шарт тараптарыннан талап етпейді. Еңбек келісім шарты тараптарының материалдық жауапкершілігі бір тараптың екінші тарапқа құқыққа қайшы (әрекеттің немссс әрекетсіздіктің) нәтижесінде келтірілген зиянды заңға сәйкес өтеу міндеттерінен тұрады. Еңбекті келісім шарттың әрбір тараптары оған келтірілген зиянның мелпіерін корсету қажет. Құқыққа сәйкес әрекеттерімен келтірілген шығын тек завдарда көзделген жағдайларда ғана өтеледі. Жумыс беруіиі барлык, жагдайда қызметкерге оның жумыс істеу қабілеттілігін жогалтуы немесе төмендеуі салдарыннан айрылган жалақысын толеуге міндетті. Жумыс беруиіі қызметкерге мына жагдайлардыц нәтижесінде келтірген зиянды өтеу міндетін білдіреді: - заңды негізсіз немесе белгіленген тәртіпті бұза отырып қызметтен босатса; - басқа жұмысқа зацсыз ауыстырса; ИЗ