Жилисбаева, Р.О. Текстиль және жеңіл өнеркәсіп кәсіпорындарындағы қауіпсіздік және еңбекті қорғау

- қауіп төндіру аймағы адам тұратын жермен кей жағдайда ғана сәйкес келеді; - қауіп төндіру аймағы адам гұратын жермен сәйкес келеді. Бірінші жағдайда адам қауіппен жанаспаса ешқандай қәуіп - қатерге ұШЫрамайды; екінші жағдайда адамның денсаулыгына қауіптің тигізер дсері адаммен қәуіп - қатердің орны сәйкес келгенде ғана болады (көтергіш . тасымалдаушы, машина мен механизмді жүріс барысында жөндеу, сынақтан өткізу кезі); үшінші жағдайда адам денсаулығына қәуіп - қатердің запалы 100% (табигат апаты, өрт, жарылыс, әскери әрекет кезінде, сонымен қатар жер асты жұмысы кезінде, биіктіктегі жұмыстарда, электр қондырғыларын жөндеу кезінде, жарылғыш заттарды тасымалдау және пайдалану кезінде және де т.с.с.). Екінші және үшінші жағдайдағы қауіп - қатердің қауіп деңгейін төмендету, арнайы қорғаныс құралдарын қолдану, жүмысшыларды арнайы еңбек ережелерімен таныстыру шараларын өткізу арқылы жүзеге асыруға болады. Жаңа замануи қоғамның, ғылым мен өндірістің жағдайы, дамыған қорғаныс қүралдарын жасау адам өмірінің апат болу қаупін төмендетеді. Өндірістік қызметтегі қауіпсіздікті қамтамасыз ету принциптері мынадай топтарға бөлінеді: қалыптастыру - негіз болатын принциптер, өндірістегі технологтарды, қүрастырушыларды, жобалаушы және ұйымдастырушыларды қызметкерлер құрамының ендірістік қауіпсіздігін шешу әдістерін шешуге, іздеуге бағыттайды; - басқарушы - заң және нормативтік актілер негізінде үйымдастыру құрылымын және басқару жүйесінің қауіпсіздігін қүру; - ұйымдастырушы — мамандарды оқыту және таңдау, демалыс пен еңбекті ретке келтіру бөлімдері кіреді; - техникалық — технологиялық үрдістердің және құрылғылардың қызметінің максимальді қауіпсіздігін қамтамасыз ету. Ізгілендіру (гуманизация) принципі, технологиялық жабдықтарды жобалағанда, ен бірініпі адамның қауіпсіздігін қамтамасыз ету немесе адамның еңбек кезіндегі физикалық және психофизиологиялық мүмкіндіктеріне, басқа жагдайға үйренісуіне үлкен мән беру керек. Өндірістік қызметтегі қауіпсіздікті қамтамасыз етудің жүйелілігі мынадай төрт тапсырманы орындауды қажет етеді: - әр технологиялық жұмыста және әр жүмыс орнында қауіп төну мен залалдың сәйкестенуі; - кауіптілікті шектеу технология мен құрылғының қауіпсіз нүсқасын таңдау жолымен іске асады; - қалған қауіптілікпен залалдан қорғау тиімді жеке және ұжымдық қорғау құралдарын, дистанциондық бас қару және автоматандыруды іске асырады;