Кемали, Е.С. Қазақстан Республикасының сот және құқық қорғау органдары

ғылыми немесе өзгедей шығармашылық қызметті қоспағанда, басқа акы төленетін қызмет атқарумен, коммерциялық ұйымдар- дың басқарушы органдарының немесе бақылаушы кеңесінің құ- рамына кірумен сыйыспайды. Соттың сот төрелігін жүзеге асыру қызметіне қандай да бір араласуға жол берілмейді, ол заң бойынша жауапкершілікке алып келеді. Нақты істер бойынша соттар есеп бермейді. Сот қызметі- не араласуға оның накты істі әділ және бейтарап қарауына кедер- гі келтіру мақсатындағы оған кез келген ықпал ету жатады. Он- дай араласудың түрлеріне сот процесінің нақты тарабының пай- дасына шешім қабылдау туралы қайсы біреудің тікелей нүсқау беруі немесе жанама өтініш жасауы, судьяны белгілі бір шсшім қабылдауға мәжбүрлеу үшін тиісті жағдай тудыру жатады. Сот төрелігін жүзеге асыруға кедергі жасау мақсатында соттың жүр- гізуіндегі істі мемлекеттік органдардың немесе олардың лауа- зымды адамдарының бақылауға алуы сот қызметінс араласқан- дық болып табылады. Сот қаралған немесе өзінің жүргізілуіндегі істер жайында қандай да бір түсініктсмелер беруге міндетті емес. Кеңесу бөлмесінің қүпиясы барлық жағдайда да сақталуға тиіс. Заң мен сот алдында журттың бәрінің теңдігі негізінде сот төрелігін жүзеге асыру принципі тегіне, әлеуметтік, лауа- зымдық және мүліктік жағдайына, жынысына, нәсіліне, ұлтына, тіліне дінге көзқарасына, нанымына, тұрғылықты жеріне немесе кез келген басқа мән-жайларға қарамастан адам мен азаматтың құқықтары мсн бостандығының тсңдігіне кепілдік бсреді. Теңдіктің жалпы қүкықтық бастауы Республика конститу- циясының 14-бабында көзделген, оған сәйкес жүрттың бәрі заң мен сот алдында тендей. Заң алдында теңдсй дегеніміз - занда белгіленген баптарды барлық азаматтарға бірдей қолдану. Бүл жерде адамға қүқық беріп, оны іске асыру ғана емес, оған мін- дет жүктеу, сот төрелігін жүзеге асыруды реттейтін заң актілеріне сәйкес жауапксршілік қолдану мүмкіндігі де қарастырылған. Заң алдында тендік дегеніміз - істі қандай сот қараса да әркім үшін бірдей кепілдік сақтай отырып бір режімде сот процесін өт- кізу. Қылмыстық іс қозғау, оны тергеу, соттың карауы барлык аза- маттар үшін бірдей тәртіпте, бірдей нсгіздерде жүзеге асырылады. Қылмыстық қудалаудан иммунитеті бар адамдарға қатысты сот ісін жүргізгещ/е жалпы ережеден қандай да бір ауытқу заң мен 50