Кемали, Е.С. Қазақстан Республикасының сот және құқық қорғау органдары

заңның үстемдігін қамтамасыз ету, сондай-ақ азаматтар мен ұйымдардың құқықтарын, бостандықтары мен занды мүдделерін қорғау. Тогызыншы белгі - оның шеіиімдерін мемлекеттің мәжбүр- леу күшімен қамтамасыз ету. Жазылғандарды ескере отырып, сот билігін Қ.Ә. Мәми аза- маттардың, мемлекет пен үйымдардың қүқықтарын, бостандын- дықтарын және заңды мүдделерін қорғау мақсатында қүқықтық даулар мен істерді шешу және оларға жүктелген баска да міндет- терді орындау бойынша заңмен берілген өкілеттік пен Конститу- цияда көзделген тәртіппен қүрылатын, ерекше іс жүргізу нысан- дарында жүмыс істейтін және мемлекеттің барлық аумағындағы міндетті сипаттағы шешімдерді шығару құкығы бар, оны мәж- бүрлеу күшімен қамтамасыз ететін арнайы мемлекеттік орган ретінде мемлекеттің атынан іскс асыратын, Конституцияда бел- гіленгсн біртүтас мемлекеттік биліктің тәуелсіз тармағы ретінде айқындайд ы 12 . 12 Мами К.А. становление и развитие судебной власти в РК. - Астана: Елорда, 2001. Қорытындылай келе com билігінің негізгі белгілері мыналар- ды есептеуге болады: 1. Сот билігі - биліктің үш тармағының бірі, оны мемлекет- тің ырқын білдіретін мемлекеттік органдар ғана жүзеге асырады; 2. Сот билігі тек соттарға тиесілі. Ол сот билігін жүзеге асы ­ ратын субъект кез келген мемлекеттік орган емес, тек сот екенді- гін білдіреді. Онда адамдардың іс-әрскстінс, ол арқылы қоғамда жүріп жатқан процестерге ықпал ету мүмкіндіктері мен тәсілдері бар. Кәсіби негізде түрақты істейтін судьялармен катар сот билі- гін Қазақстанда 2007 жылдың 1 қаңтарынан бастап сот ісін жүр- гізуге заңда белгіленген тәртіпте шақырылатын алқабилер де жү- зеге асыра алады. 3. Сот билігі іс жүргізу заңына қатаң сәйкестендіріп, сот ісін жүргізу аркылы жүзеге асырылады, онда нақты істерді қараған кездердегі сот әрекетінің және шешім қабылдауының ережелері нақты регламенттелген. Соттарға ғана тән өкілеттіктердің басқа органдарға берілуін қарастыратын заң актілерін шығаруға тыйым салынады; 34