Электрлік машиналар: оқу құралы / С. Ә. Әбдікәрімов, М. Ә. Әділбеков.

вольтты тығыздалған кабель кағазының ленталарымен оқшауланған БУ — сым, макта иірімжіптен жасалған жіптердің екі қабаты мен окшауланған БД — сым, ЭЛ >— эмальданған. СД — лакпен сіндірілген екі қабатты шыны талшықпен окшауланған сым. Орамдардың бұрамалары мен тармақтарын дайындау үшін ПБОТ маркалы дөңгелек қималы мыс иілмелі сымдар, мыс және алюминий шиналар мен шыбықгар колданылады. ПБОТ маркалы сьгмның өзегі жү.ка мыс сымдардан тұрады, көптеген кабельдік кағаз кабатгарымен оқшауланған. Кағаз окшаулауцың калыңдьн ына байланысты бүл сымдар ГТБОТ-3, ПБОТ-6 жэне ПБОТ-8 деп белгіленеді (сымдардың марналарын белгілеудегі сандар оқшаулаудын қалындығын көрсетеді) және 16, 25, 50, 70, 95, 120, 150, 240, 300, 400 мм2 және одан көп кимамен шығарылады. Орамдардың сапасын жаксарту жэне оларды орамдағы сымдардың көптігімен орау кезінде жұмысты жеңілдету үшін бөлінген ПБП сымдары колданылады. Трансформатордың орамдары мен баска ток өткізгіш бөліктерінің электр оқшаулау материалдары үлкен көлемді жэне беттік кедергіге, жеткілікті электр беріктігіне ие болуы керек, аз дизлектрлік шыгындармен сипатталуы керек. Мүның бэрі олардың ұзак жұмыс істеуін камтамасыз ететін біркатар баска касиеттермен бірікгірілуі керек — ыстыкқа төзімділік, механикалық беріктік, икемділік, майға және ылғалға төзімділік. Трансформаторларда қолданылатын окшаулағыш материалдардын көпшілігі 105 °С дейін рүксат етілген кыздыру температурасы бар қыздыруға тезімділік А - класына жатады. Бұл сұйык диэлектрикке малынған немесе батырьшған макта немесе табиғи жэне жасанды жібектен жасалған талшық ты материалдар, элекгр оқшаулағыш қағаздар, электр картондар, электр окшаулағыш лактар, оқшаулағыш таспалар, электротехникалық гетинакс жэне текстолит, шыны текстолит, кағаз-бакелит бұйымдары, фарфор және баска материалдар. Электр окшаулау материалдарына трансформатор майы да кіреді. Майға батырылған оқшаулағыш материалдардың электрлік беріктігі артады, ал конвективті жылу алмасу кезінде жылу беру коэффициентінің жоғарылауы элекгромагниттік жүктемені артгыруға, демек трансформатор дьщ куатын арттыруға мүмкіндік береді. Трансформатордың жұмысы оқшаулағыш материалдардын тозуымен — механикалык беріктіктің жоғалуы мен бірге жүреді. Тозу неғұрлым қарқынды болса, бөлшектерді жылыту соғұрлым жоғары болады

RkJQdWJsaXNoZXIy MTExODQxMg==