19-с\рет. Өрт сөндірушілер "Deepwater Horizon" бүрғылах платформасынлағы өртті сөнлір> де, 21 сә> ір 2010 ж. Мунай дағы таралып жаткан аумакта дельфиндер, теңіз кус- тары, көптеген балык түрдері мекендейді. Көптеген аралдар ластанып, аңдар мен күстар қырылуда. Мунай даты тек коршаган ортаға эсер етіп, экологиялык тепе-теңдікті бүзып кана коймай, АҚШ-тың оңтүстік штаттарындағы балык шаруашылыгына да үлкен шығын экелуде. Теңіздегі сулы ортага түскен мүнай алдымен жайылып, пленка сиякты калыңдыгы әртүрлі кабаттар түзеді. Осы пленка жарыктың суга ену каркындылығын жэне спектр кұрамын өзгертеді. Жүка шикі мұнай қабатының жарыкты өткізу мүмкіндігі бар болғаны 10% (280 нм) - 70% (400 нм) кұрайды. Қалыңдығы 40 мкм пленка инфракызыл сәулені толыгымен сіңіреді. Мұнайдың негізгі компоненттері - көмірсутектер (98%-ға дейін) - 4 класка бөлінеді: 1. Парафиндер (алкендер, жалпы қүрамының 90%-га дейін) - молекулалары көміртегі атомының тіке жэне тарамдалған Избегшей түратын түракты заттар. Жеңіл парафиндердің тез үшпалы жэне суда еритін қасиеті бар. 2. Циклопарафиндер (жалпы күрамының 30-60%) сакинасын- да 5-6 көміртегі атомы бар каныккан циклді косылыстар. Циклопентан мен циклогексаннан баска мүнайда бүл топтардың бициклді жэне полициклді косылыстары кездеседі.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTExODQxMg==