Экология және қоршаған орта проблемалары: оқу құралы / А.Т. Қуатбаев.

мөлшерден жоғары. Адам өзінің іс-әрекеті нәтижесінде планета- мыздағы климатты өзгертіп, Әлемдік мұхит пен атмосфера құра- мына эсер етуде. Қазіргі таңда бүкіл адамзат табиғатпен калай болса солай, немқұрайлы карым-катынас жасау нәтижесінде тіршілік ортасының деградацияға ұшырауы жэне көптеген елдер экономикасының кұлдырау каупі төніп тұр. XX ғасырдың бірінші жартысында В.И. Вернадский биосфераның акыл-ой кабаты - ноосферага айналатынын алдын-ала айтып кетті. В.И. Вернадскийдің сөзімен айтқанда - «Биосфераның, ондағы тіршілік етіп отырған адамзат коғамының казіргі кездегі даму кезеңдеріне технологиялық, жалпы антропогендік процестер басты шешуші роль аткаратын болады». Организмдердің бір-бірімен және коршаған ортамен карым- катынастарын зерттейтін экология ғылымының дамуы, адамзат қоғамының табиғатпен байланысы осы экологиялық заңдылык- тарға бағынуы керек екенін көрсетіп отыр. Адамзат тіршілігі барысында шешуді кажет ететін көптеген проблемалар туындауда. Олар - табиғи ресурстарды үнемді пайдалану жэне тіршілік ортасының түрактылығын камтамасыз ету. Әкологиялық проблемалардың жаһандык сипатта болуы, осы проблемаларды шешуде әртүрлі қоғамдык топтардың, әлеуметтік институттардың, жеке елдердің. аймақтардың, әлеуметтік-эко- номикалык жүйелердің мүдделерінін бір-бірімен карама-кай- шылыкка, теке-тіреске түсуіне алып келуіне байланысты. Сон- дыктан бүл мүдделер элемге деген көзкарастардың кактыгысы, идеологиялык жэне саяси күрестердің объекті болып табылады. Экологиялык мэселелер айналасындағы болып жаткан тартыстар уакыт өткен сайын таза ғылыми шеңберден шығып элемдік қауым- дастыктың назарын аударуда. Халык шаруашылығының барлык салаларының негізінде іргелі экологиялык принциптер болуы керек. Бұл өз кезегінде барлык өндірістік күштердің дамуына жэне Жер бетінде тіршілік ететін бүкіл адамзат қоғамына жетерлік жоғары сапалы өнімдер алуды камтамасыз етеді. Экологияда көбіне бір-бірімен шатастырып жүретін қоршаган орта жэне цоршаган табиги орта деген ұгымдар бар.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTExODQxMg==