Шөлдену - тіршілікті камтамасыз ететін барлык табиги жүйелердің құлдырауы. Өмір сүру үшін жергілікті халык сырттан көмек алуы қажет немесе өмір сүруге колайлы жер іздеуі керек. Сондыктан шөлдену нэтижесінде әлемде экологиялық боскын- дардың саны арта түсуде. Б¥¥-ның коршаған орта бойынша Багдарламасында 250 миллионная аса халкы бар планетаның % бөлігіне шөлденудің каупі төніп тұр. Келешекте бүл процесс жайылымдар мен егістік жерлердін өнімділігінің азаюынан 1 миллиардтан аса тұргындары бар 100-ден аса елге жайылуы мүмкін. Құргакшылық шөлденуге алып келуі мүмкін. Алайда шөл- денудің негізгі себептері антропогендік әсерден - егістік жерлердің көптеп жыртылуы, мал жаю, индустриализация жэне ормандардың азаюы. Бұл мәселелерді шешу үшін Б¥Ү-ның 124 ел кол койған, әсіресе Африка сиякты күргақшылык пен шөлдену қатты байқалатын елдердегі шөлденуге карсы күрес Конвенциясы (1994, 17 маусым). Бұл кұжатта негізінен топыракты кайта калпына келтіріп, кұнарлылығын арттыру, су мен жер ресурстарын тиімді пайдалану жэне корғау мәселелеріне көп көңіл бөлінген. Сол себепті жыл сайын 17 маусым кұргақшылык пен шөлденуге қарсы күрес күні деп аталып өтіледі. Конвенция 1996 жылдың 26 желтоксанынан бастап күшіне енді. 2009 жылы 28 кыркүйекте Б¥Ұ-ның Бас хатшысы коршаған ортаны корғауда ғаламдық проблемалардың бірі шөлдену екенін, парникті газдар сиякты климаттың өзгеруіне эсер ететін баска да мәселелермен бірге кешенді түрде карау керектігін атап өтіп, 17 маусымда өз Жолдауын жариялады. 2.4 Ғаламдык экологиялык проблемалар және олардын аспектілері Әлемдік экологиялык проблемалар - ғаламдык, ұлттык жэне жергілікті деңгейлерде айкындалған экологиялык мэселелер ке- шені. Зор геосаяси мэселелердің экологиялык кауіптілігінің мынадай көріністері бар: табиги экожүйенің бүлінуі, озон ка- батының жұкаруы, атмосфераның, Әлемдік мүхиттың ластануы, биологиялык алуантүрліліктің азаюы жэне т.б. Олар тек кана
RkJQdWJsaXNoZXIy MTExODQxMg==