- бүкіл жер шары халкының 1/5 бөлігіне жуыгы суы тапшы аудандарда өмір сүреді. Ал Жер бетіндегі халықтың 25% инфра- кұрылымының нашар дамуына байланысты сумен камтамасыз етілуі төмен, дамушы елдерде түрады; - су тапшылығы адамдардың кауіптілігі төмен су көздерінен алып пайдшіануына мэжбүр етеді. Бұл дегеніміз, адамдардың жуынуына, кір жууға, өз үйлерін таза үстауға толык мүмкіндіктері жок; - су сапасыздыгы тырыскак, іш сүзегі және дизентерия, трахома (көз инфекциясы), оба сиякты жэне баска да су аркылы жұгатын аурулар тудыруы мүмкін. Алдағы 5-10 жылда Жер бетіндегі халыктың жартысына жуығы суы тапшы жерлерде (негізінен Африка, Орталық, Шығыс, Оңтүстік Азия, Солтүстік Кытай) тіршілік ететін болады, яғни жылына адам басына шакканда судың мөлшері 1,7 мың м3 жуык келеді. Өзен суларын және ішкі су айдындарының су корын егіншілік үшін карқынды түрде пайдаланудан тіпті үлкен өзендердің өзі таязданып барады. Мысалы, Хуанхе өзені жылына бірнеше ай кұрғап кетуде. Кейбір ірі өзендер мен ішкі теңіздердің (Орта Азиядағы Арал теңізі, Мексикадағы Чапал көлі) таязданып кұргауы климаттың кұрғакшылығын күшейтуде. Ғалымдардың айтуынша Жер шары халкының 40% өмір сүретін элемнің 80 елінде жер үсті суларының тапшылығы катты байкалуда. Сондай-ак өзен- көлдердің және жер асты суларының ластануы оларды пайдалануға косымша кедергі болып отыр. Дүниежүзілік денсаулык сактау үйымының мәліметі бойынша екі миллиардтан аса адам ауыз су тапшылығына үшырауда. Тұщы су тапшы табиғи ресурска айналуда. Оны XX ғасырда пайдалану 7 есеге артты, ал халык саны тек үш есе ғана артты. Су тапшылығы галамдық маңызы бар, әлемдегі тұрак- тылыктың бұзылуына алып келетін экономикалык, элеуметтік және саяси мәселелерді тудырады. Ылғал - аграрлык сала үшін негізгі қажеггі ресурс. Бір тонна астық алу үшін 100 тонна, 1 тонна картоп алу үшін 350-5700 тонна суды кажет етеді. Су тапшылыгы кантөгістерге алып келуі мүмкін екенін Таяу Шығыс елдеріндегі жағдайлардан көруге болады. Соңғы 40 жылда Таяу Шыгыс пен Солтүстік Африка аймактарында түратын адамдардың суды жылына пайдалануы 3300 литрден 1250 литрге
RkJQdWJsaXNoZXIy MTExODQxMg==