Қазакстандагы ТОЛ-дың едәуір болігін ііестиціідтер күрайды. Өсімдіктерді корғаудың жаңа күралдарының сан түрлілігіне карамас- тан, элі күнге талдау жасалатын үлгілерде 1950-1960 жылдардың пестицидтері табылуда. Өнеркэсіптік ТОЛ-дар энергетика, мүнай өндеу жэне химия өнер- кэсібі кәсіпорындарында күралады жэне пайдаланылады. ТОЛ-дың табиғи ортаны ластауының объективті бағалауы жок, өйткені мониторингтің казіргі жүйесі топырактағы жэне тамак өнімдеріндегі пестицидтердің калдык санын ғана айкындайды. 3.3.4. Өнеркәсіптік және түрмысгык калдыктар Республикада өнеркэсіптік жэне тұрмыстык калдыкгардың мони- торингін. оларды сакгауды, үксатуды және кәдеге жаратуды камтитын калдыктарды баскарудыц мемлекеттік жүйесі жок. Қазакстанның аумагында өндіріс пен түтыну калдыктарының 20 млрд. тоннадан астамы, оның ішінде 6.7 млрд, тонна улы заттар жинакталған эрі олардың үлғаю үрдісі байкалуда. Бүл ескірген технолопіяларды колданумен, сапасыз шикізатпен жэне отынмен, кәсіпорындардың өндіріс калдыктарын кэдеге жарату мен кайта күнарландырута каражат салуға кұлыксыздығымен түсіндіріледі. Уытты калдыктарды коса алғанда өндіріс калдыктары элі күнге көбінесе тиісті экологиялык нормалар мен талаптарды сактамастан, түрлі жинактагыштарда койылып, сакталады. Осынын нәтижесінде көптеген өңірлердің топырағы, жер асты жэне жер үсті сулары кар- кынды ластануға үшыраган. Жиналған калдыктардың үнемі үлғайып отырған көлемі жаңа техногендік ландшафтар калыптастырады. Үйінділер мен террикондар биіктігі өскен сайын олар шаңның кар- кынды көздеріне айналады. Қатты түрмыстык калдыктардың негізгі массасы күрауыштарға бөлшектенбестен шығарылып, ашык күресіндерге тасылады жэне койылады, оның 97%-ы Қазакстан Республикасының табиғат коргау жэне санитарлык заңнамасы талаптарына сай емсс. Оларды орналас- тыру және жайғастыру жобасын жэне коршаған ортаға әсері багалан- бастан жүргізілген. Республикада катты тұрмыстык калдыктардың шамамен тек 5%-ы ғана кәдеге жаратылады немесе жағылады. Өндірістік жэне түрмыстык калдыктарга байланысты проблема- ларды шешу үшін өндірістік және тұрмыстык калдыктарды баскаруды жетілдіру жөніндегі салалык жэне өңірлік бағдарламаларды әзірлеу кажет. Осы бағдарламалар шеңберінде катты калдыктарды баскару жүйесінің әзірленуі, калдыктарды баскару күрылымын реформалау,
RkJQdWJsaXNoZXIy MTExODQxMg==