Автомобиль санының күрт көбеюінен ірі калалардын ауасындағы (Алматы, Өскемен, Шымкент) көміртегі тотыты мен азот диоксидінің орташа жылдык шоғырлануы шекті мелшерден асып түсуде. Ауа бассейнінің ластануы, сондай-ак көмірсутегі шикізатының бұрынгы кен орындарын дамытумен және жаңа кен орындарын игерумен де байланысты, бұл атмосфераның күкірт-сутегімен, мөр каптандармен ластануын үлғайта түседі. Алауларла ілеспе газдың жагылуы кызған газлардың, күкірт пен азот тогыктарының едэуір көлемін атмосфераға шыгарумен катар жүреді, кен орындарының төңірегінде жоғары жылу аясы калыптасады. 1993 жыллан 2000 жылга дейін зиянды заггардың атмосферага шығарылуы негізінен өндіріс күлдырауының есебінен 5,1 млн. тоннадан 3.2 млн. тоннага дейін кеми- ді. Соңғы жылдары экономиканың өрлеу жағдайларының өзінде атмосфераға зиянды загтардың шығарылуын 3,2-3,4 млн. тонна деңгейінде тұрактандыруға міндетті мемлекеттік экологиялык сараптаманы жаппай енгізудің жэне коршаған ортаны корғау сала- сындағы мемлекеттік бакылау жүргізудің нэтижесінде кол жеткізілді. Мұндай тетікгерді одан әрі жетілдіру 2010 жылдан кейін коршаган ортаны мөлшерден тыс ластайтын кэсіпорындарга койылатын экологиялык талаптарды күшейту аркылы шыгарындыларды жос- парлы түрде төмендетуге мүмкіндік береді. Ауа бассейні ластануының жоғарылау каупін болдырмау жөніндегі кажетті шаралар коршаған ортаны коргау жөніндегі кыска мерзімді бағдарламаларда көзделетін болады. 3.3.2. Радиоактивті ластану Радиоактивті ластану Қазакстанның экологиялык кауіпсіздігіне накты катер төндіреді, олардың шығу көздері мынадай негізгі төрт топка бөлінеді: - жұмыс істемей түрған уран өндіруші жэне уран өндеуші кэсіпорындардың калдыктары (уран кен орындардың үйінділері, өз- дігінен төгілетін үңғымалар, калдык коймалары, технологиялык желілердің бөлшектелген жабдығы); - ядролык каруды сынау нәтижесінде ластанган аумактар; - мұнай өндіру өнеркәсібі мен мүнай жабдығының калдыктары; - ядролык реакторлардын жүмыс істеуі нәтижесінде пайда болған калдыктар мен радиоизотоптык өнім (иондаушы сәулеленудің пай- даланудан шыккан көздері). Қазакстанда табиғи радиакливтіліктің жоғары деңгейін беретін уран беруші алты ірі геологиялык өңір, көптеген шағын кен орындары мен
RkJQdWJsaXNoZXIy MTExODQxMg==