Қазакстанның эртүрлі аймактарында экономикалық даму дағдарыс кезінде де жэне онан кейін де әркалай дамыды. Республика көлеміндегі барлык атмосфераға бөлінетін шығарын- дылардың жартысына жуығы тек Караганды облысының еншісіне тиеді (1,5 млн тоннага жуык). Арзан тасты көмір жэне кұрамында күлі көп көмір, кара және түсті металдар рудалары ондаған жылдар бойы Орталык. Солтүстік жэне Шығыс Қазақстан облыстарында антропогендік ластанудың жоғары болуына алып келді. Мүнда атмосфераны ластайтын ірі өнеркәсіп орындары шоғырланған. Мыстың 30 түрлі маркасын жэне олардың құймаларын шығаратын Балкаштағы «Түсті метал- дарды өңдеу заводы» коршаған органы коргау менеджмент жүйесін енгізгенімен тазарту деңгейі элі де болса томен (республика бойынша ластанудың үштен бір бөлігі). Алғашкы кезде Павлодар облысында ең ірі ластаушылар болып мүнай өңдеу заводы, жылу электр станциялары (Ақсу, Павлодар) болып табылса, 60-шы жылдардан бері мұнда куатты аллюминий өнеркәсібі дами бастады. Бұл өз кезегінде калада зиянды жэне улы ортаның пайда болуына алып келді. Оралдан Аксу мен Екібастұзға алып келген кварциттерден энергияны көп қажет ететін теміркоспаты өндіріс орындары пайда болды. Алайда бүл өңірдегі коршаған ортаға бөлінетін лас заттардың мөлшері осы мандаты «көшбасшы» аллюминий заводынан 3 еседей томен. Өйткені мұнда күлді көмірлерді жағу кезінде бөлінетін катты қоспатарды пайдаға асырып, қалдыктарды тазалау жоғары дең- гейде жүргізіледі. Кен байытатын, мұнай өнімдерін өндіретін және оларды өң- дейтін өнеркэсіп орындарын калдыгы аз немесе қалдықсыз тех- нологияға көшіру, автокөліктерден, ұшактардан, жылу казандык- тарынан бөлінетін газтәрізді, ауа тозаңы, ауыр металдар, фенолдар жэне т.б. зиянды заттардың шекті мөлшерден асып кетпеуін бакылау атмосфераны корғаудың негізгі шаралары болып табы- лады. Өнеркәсіптік ластанудан баска су ресурстарының жагдайлары мен топырак ластануының деңгейі де алаң туғызады. Бір-бірімен байланысты жэне бір-біріне эсер ететін факторлар мемлекет түрғысынан мұқият кадағатануы керек. Қазірдің өзінде үлкен
RkJQdWJsaXNoZXIy MTExODQxMg==