Экология және қоршаған орта проблемалары: оқу құралы / А.Т. Қуатбаев.

- ядролык сынактан кейінгі радиоактивті жауын-шашын әсерінен Science журналының мэліметі бойынша. полигон өңірін- дегі тұрғындардың бірінші ұрпағында ДНҚ-ның кейбір бөлік- теріндегі гендік мутациялардың мөлшері 80%-га арткан; - ата-аналары неғұрлым кеш туылған сайын, олардың үргіак- тарында мутация деңгейі төмендей береді. Эмбрионалдык клетка- ның мутациясы адам денсаулыгына әсері кандай болатыны элі толык белгісіз. Полигондар зардабын шешу проблемасы күн тэртібінде тур. Осы тұргыда «Семей полигоны аймағындағы тұрғындардын денсаулығын зерттеу жэне сауыктыру шараларын ұйымдастыру» (1992, 1995 жж.) туралы маңызды кұжаттар кабылданды. Полигон- дардың коршаган табиғи ортаға, жергілікті халыкка тигізген зардабын жэне радиоактивті калдыктарды жою проблемасы халыкаралык, мемлекеттік деңгейде жүргізілуі керек. Болашакта полигондар аймагындағы бүлінген жерлердің қалпына келіп, табигат тыныштыгы орнайды деп сенеміз. 3.8 Байқоныр сынак полигоны мен космодромы Байкоңыр космодромы алғашкы жэне әлемдегі ең үлкен, халыкаралык маңызы зор ғарыш айлагы 6717 км" аумакты алып жатыр. Космодромнан әртүрлі типтегі ракета-тасымалдаушылар үшырылады. Планетадағы Канаверал мүйісі (АҚШ), Цзюцюань (Қытай) космодромдарынан баска, бортында космонавтары бар аппараттарды үшыруға арналған әлемдегі үш космодромның бірі. Байкоңырдагы кұрылыс жұмыстары 1955 жылы 12 акпанда басталып, алғашында кұрылыкаралык баллистикалык ракеталарды сынау үшін дайындалып, 1957 жылдан космодром ретінде колданыла бастады. КСРО-ның таркауымен Байқоңыр Қазакстан мемлекетінің меншігінде калғанымен, 1994 жылы космодром бүрынғы Ленинск, қазіргі Байкоңыр каласымен бірге Ресейге 115 млн доллар жылдық өтемакымен жалга берілді. Өтемақы ретінде Қазақстанга эскери жэне басқа да техникалар беріледі. Бүл Ресей еншісіндегі ұшкыштармен ұшырылатын эзірше жалгыз космодром.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTExODQxMg==