еңбегінде, табиғатта «тіршілік үшін күрес», ягни коршаған ортамен карама-кайшылығы көп байланыстар табиги сұрыпталуга алып келеді, эволюцияның козғаушы күші болыгі табылады, - деп атап өтті. Гылымнын дамуына атакты орыс ғалымдары В.В. Докучаев (1846-1903 жж.), В.И. Вернадский (1863-1945 жж.), В.Н. Сукачев (1880-1967 жж.), Н.Ф. Реймерс (1931-1993 жж.) те үлкен үлес косты. Олардын ішінен В.И. Вернадскийдің еңбектерін ерекше атап өтуге болады. Ол биосфера туралы ілімнің негізін калап, казіргі замандағы ғылымның болашағын күні бүрын көре білді. Биосфераны «әлемдік экожүйе» деп танып, оның түрактылыгы мен дамуы экологиялык заңдылықтарға негізделетінін, заттар мен энергия тепе-теңдігіне байланысты екенін түңғыш рет ашып көрсетті. Сонымен катар В.И. Вернадский «ноосфера» концеп- циясының негізгі кағидаларын да тұжырымдады. «Экология» үғымын ғылымға алғаш рет енгізген неміс галымы Э. Геккель (1866 ж.) экологияга мынадай аныктама берді: «Экология деп, біз табигат экономикасына қатысты барлың білімдерді - жануардың оны ңориіаган органикашң және бейорганикалық ортамен, әсіресе оның өзімеп тікелей немесе жанача қарым- қатынаста болатын жануарлармен жэне өсімдіктермен өзара ынтымаңтастық немесе қастастық эрекеттерінің бар жиын- тыгын зерттеу деп түсінеміз». Экология бастапкы кезде биологиялык гылымдардың күрамына еніп. организмдер мен коршаган ортаның өзара тығыз байланысын гана зерттеумен шектелген болса, казіргі заманда экология шеңбері одан да эрі кеңіп, көптеген ғылымдармен, атап айтқанда - география, геология, агрономия, химия, архитектура, математика, физика, генетика, медицина, кысқасы гылымнын бар- лык салаларымен тығыз араласып кетті. Осылайша казіргі замангы экология - зор каркынмен дамып келе жаткан, Жер планета- сындагы барлык тіршілік иелері үшін іс жүзінде аса зор маңызды, кешенді ғылым болып саначады. Экология болашактың ғылымы жэне адамзаттың өмір сүруі осы гылымнын дамуына тікелей байланысты. Қазіргі таңда экология ғылымы зерттелетін объектілердің ерекшеліктеріне, әдістеріне байланысты бірнеше бөлімдерден тұрады:
RkJQdWJsaXNoZXIy MTExODQxMg==