Экология және қоршаған орта проблемалары: оқу құралы / А.Т. Қуатбаев.

елдерінде экспортка шыгару үшін мат шаруашылыгын дамыту саясаты тропикалык ормандарға үлкен зиянын тигізді. Дамушы елдердегі кедей хатык санының өсуі энергетикатык кризиспен бірге ормандардың жойылуының тагы бір себебі болып табылады. Ормандардың жаппай кыркылуы жергілікті жэне гатамдык географиялык және климаттык өзгерістерге атып келеді. Тропикатык ормандар 3-4 миллион тірі организмдер түр- лерінің тіршілік ортасы. Мүнда насекомдар түрлерінін 80%, белгілі өсімдік түрлерінің 2/3 бөлігі өседі. Тропикатык ормандардың 33% Бразилия аумагында, 10%-дан Заир мен Индонезия елдерінің еншісіне келеді. 23-сурет. Бразплияның Мату-Гросу штатындагы орманлардың кыркылу ы. Сол жакта - 1992 жыл, он жакта - 2006 жыл Амазонканың тропикатык ормандары (7 млн. км2) суы ең көп суды өзенді, тропикалык ормандардың ең үлкен массивін алып жаткан ерекше орын ататын табигат аймағы. Бұл тропикатык ормандар 8 мемлекеттің: Боливия. Бразилия, Венесуэла, Колумбия, Перу, Эквадор, Гайана жэне Суринам аумагында жатыр. Флорасында 4000-дай агаш түрлері бар (ал бүкіл Европада 200-дей ғана түр бар). Мүндагы өсімдік түрлерінің көпшілігі әлі зерт- телмеген. Әлемдік фаунанын шамамен 50% осы тропикалык ормандарда тіршілік етеді. Амазония планета климатына үлкен эсер етеді. Тағы бір алаңдататын жайт - ормандагы өрттер. Космонавтардың айтуынша, Амазониядагы ормандарының үлкен көлемдері түтінмен көм-

RkJQdWJsaXNoZXIy MTExODQxMg==