жоғары, ұзындыққа секіру, қүлау және қүлай секіруден. Тірек қалпынан доп соғуды күрделендіре, бірізді меңгереді: орнынан, қадамдам, екі-үш қадамнан соң; берілген допты қағып алған соң және екі-үш қадам жүгіріп келіп; жүргізу мен айналып өткеннен (кедергіден) соң; секіріп және аялдап қағып алғаннан соң; қор- ғаушыны алдаған финттен соң (қапталдан жалған доп соғу-қол астынан доп соғу және керісінше) доп соғу. Бүгілген қолмен қапталдан (төменгі) доп соғуға үйрету біріз- ділігі мынандай: - алаңнан ырғып барып жұптасып доп соғу - беру (орнынан, қадамнан, бүрылыстан); - қозғалыссыз әріптесінің қолы астынан доп соғу - беру; - «Атысу» тәрізді арнайы ойынның торы астынан доп тастау; - 70-100 см биіктікте қойылған жақтау астындағы жаттықтыру қабырғасына доп соғу; - қуыршақтың «қолы» астынан қақпаға доп соғу; - әлсіз қарсылықта доп соғу; - белсенді қарсылық әрекетімен доп соғу (бір, екі қорғаушының). Секіріп доп соғуды меңгеру үшін келесі жаттығуларды кол- данады: секіріп доп беру (орнынан және қозғалыстан); жақтаудан асыра доп соғу - беру; үш қадамнан кейін жақтаудан асыра қақпаға доп соғу; допты жүргізу мен екі қадамнан соң доп соғу; тордан асыра доп соғумен «Атысу» ойыны; әлсіз қорғаушының қолы астынан доп соғу; белсенді қорғаушыны алдап өтіп, доп соғу; так- тикалық сипаттағы ойын жаттығуларында доп соғу. Құлай доп соғуға оқыту дүрыс қонуды меңгеруден басталады. Алдын ала аунау, бұрылысты меңгеріп, жүргізілетін жаттығу- ларды орындайды: төсеніштен доп соғуды орындайды: төсеніштен доп соғуды бейнелеу, кішкене (тектес) добын лақтыру; төсенішке құлаумен доп соғу. Бұдан кейін алға қадамдаумен, алға қүлаумен және жанына құлаумен доп тастауды орындайды. Сосын бұры- лыстан, қозғалыстан, допты секіріп қағып алғаннан соң доп соғуды меңгереді, қорғаушы доптан алшақ, сосын доптың алдында және жанында түрады. Басқа да доп соғуды меңгеру бірізділігі де осы үлгіде қалады. Доп соғу тәсілін меңгерумен қатар оқушылар қақпаға доп соғуға жол ашатын ойын барысын тез бағдарлауға үйренеді. 310
RkJQdWJsaXNoZXIy MTExODQxMg==