Спорттық ойындар: оқулық / Қ. С. Сихымбаев, А. А. Килибаев.

Ойын барысында талпынысты шабуылды әрдаііым тпбысты аяқтау мүмкін емес. Кейде қарсыласы комаидалық қорғапысты голык үйымдастырып, барлық шабуылшыны жауып үлгеретіп ксздері де болады. Ондай жақсы ұйымдастырылған қорғанысқа команда бүкіл бес ойыншы да қатысатын тұрыстық шабуылды қарсы коюы тиіс. Түрыстық шабуылда баскетболшылар аяқтаушы доп салуды даяр- лап, қарсылас қорғанысын біртіндеп бағындырады. Ойын ережесі бойынша бүндай даярлыққа ЗОс-қа дейін уақыт беріледі. Қандай да бір күрделіліктегі алдын-ала үйренген айла-шарғыны ойнату жеткі- лікті болып табылады, егер ол да іске аспаса, орта немесе алыс қашықтықтан тәсілдік негізделген доп салу үшін жағдай жасау керек. Талпынысты шабуылдағыдай түрыстық шабуылда да үш кезең бар: басы - команданың бірінші аймаққа үйымдастырыла өтуі және оның ойыншыларын алдын-ала қарастырылған орындарға қою; дамуы шығыршықты шабуылдау үшін қолайлы жағдай тудыру мақ- сатыида өзара әрекет топтамаларын жүргізу (шабуылшыны бақы- лаудан босату, жекпе-жекті қолайлы жағдайлармен қамтамасыз ету, т.б.), соңы-торды шабуылдау әрекетін ойыншының жүргізу және кері үшқан доп үшін белсенді тартысты қамтамасыз ету. Тұрыстық шабуылда екі жүйе қалыптасқан: «орталық ойыншы арқылы және орталық ойыншысыз». Ортальщ ойыншы арқылы шабуылдау жүйесі өте тиімді оны қолданатын команданың әрекеті орталық ойыншының атқаратын роліне негізделеді, ол әдетте кез-келген сәтте допты алуға мүмкін- дік болуы үшін қалқанға арқасымен, өз әріптестеріне бетімен қарап түрады. Орталық ойыншы шабуыл дайындығының үстыны тәріздес болады. Оған барынша қолайлы жағдайдан доп беруге ұмтылатын қалған әріптестерінің барлығы оны белсенді үйлескен қимылдарымен қолдап отырады. Қолайлы орыннан доп алған орталық ойыншы жасай алады: - допты торға салуға амал жасайды; - жекпе-жекте оны бакылайтын қорғаушыны алдап өтіп, қалқанға өтіп, допты шығыршыққа салу; - допты өз әріптестерінің біріне беру; - допты үш үпайлық доп салу үшін алаңға қарай алыска лақтырады. 121

RkJQdWJsaXNoZXIy MTExODQxMg==