Муханова, Г.К. Ұйымдастырушылық мінез-құлық

224 □ Ұйымдастырушылық мінсз-құлық X шекараның ықпал етуін көрсетеді. Іскерлік мәдениет қалыптасуына технология рөлі мен адами қауымдастықтың конвергенция жоспа- рында неғұрлым ықпал ететіндігін атап өту қажет. Технология түрлі елдердегі білім жүйесін жақындата түседі. Бұл өз кезегінде, техникалық дамуды бір бағытқа бағытгайды және ой үлгісі мен құндылықтар жүйесін қалыптастырады. Соны- мен қатар, білім жүйесін дамыту неғүрлым эгалитарлық қоғамды жасау, элеуметтік күрестің бір бөлігін төмендетуге ықпал етеді. Жаңа технологиялар кедейшілікпен күрес және жүмыс- шылардың өмір сүру деңгейін көтеру үшін алғышарттар жасайды. Бүл оз кезегінде, бүл әрбір елдің құндылықтарына тән арнайы, сипатты белгінің постиндустриалды қоғамның прагматикалық құндылықтар жүйесіне ауысуына ықпал етеді. Мәдениет жақындауына сонымен қатар біртипті ұйымдық про- блемаларды шешу қажеттілігі эсер етеді. Қазіргі басқарушылық технологияның таралуы, соның ішінде менеджерлерді экспорттау жолымен ұлттық және мэдени айырмашылыққа ықпал етуді төмендетеді. ¥йым мақсатын анықтау жэне оған қол жеткізуді үлкен рөл атқаратын жағдайды есепке алу, үйымдық ерекшеліктер мен түлғалық аспектіні айқындайды. Тұлғааралық қатынас деңгейінде іскерлік мэдениетті дивер- генциялауға ықпал ететін бірқатар факторлар бар. Осыдан мэдени инерция деп атауға болатын қүбылыс бақылануда: қүнды- лықтың ұлттық жүйесі қазіргі технологиялар талаптарына сай келмеуі мүмкін. Бұл техникалық стандартқа да сонымен қатар экономикалық эдістер мен басқарушылық технологияларға да тиісті болады. С.Роненның жүмысында ирандық ұшқыштарды оқытуда мэдени шоктың, ирандық қоғамда қазіргі техникалық қүралдарды қолдану тэжірбиесінің болмауы жэне сэйкесінше үрпақтың жиналған тэжірбиелеріне сүйене алмауы салдарынан сэтсіздікке ұшырау мысалы келтірілген. Қүндылықтар жүйесіндегі айырмашылық кейде тіпті даму жолындағы алшақтануды да алдын-ала анықгайды. Осымен байла- нысты XX ғ.екінші жартысында мұсылман банктерінің қүрылуын еске түсіре кету қажет, яғни шариғат заңдарымен сай келетін қаржы тэжірбиесі, сэйкесінше банктік технологияларды қамтитын банк. Материалдық немесе адам ресурстарының болуы немесе бол ­ мауы мемлекеттің мамандандырылуына ықпал етеді, ондағы зама-