Муханова, Г.К. Ұйымдастырушылық мінез-құлық

218 3 Үйымдастырушылық мінез-құлық X жағдайларды салыстыруға және сәйкесінше іскерлік шешімдерді қабылдауға мүмкіндік береді. Ағылшын ғалымдары Г.В. Оллпорт, П.Е. Вернан, К. Лин ­ дзи үсынған гүлғаның ішкі мазмұндық теориясы. Мүнда құндылықтар бойынша мәдениет емес, индивидиумдар ерекшеле- неді деп тұжырымдалады, яғни жеке адамдардың ерекше мәдени құндылықтары, олардың мінез-құлқының негізгі сипаттамасын береді. Осы орайда ғалымдар адамдардың 6 негізгі типін ұсынды: 1. Теориялық адам 2. Экологиялық адам 3. Эстетикалық адам 4. Әлеуметтік адам 5. Саяси адам 6. Діни сенімдегі адам Бүл тәсілді бағалай отырып, әртүрлі үлт өкілдерінің же- келеген мінез-қүлқының белгілі бір жақтарын көрсететіндігін мойындау орынды. Сонымен қатар, керсетілген алты типтегі адамдардың саны бір мәдениеттен келесі бір мәдениетке ауытқып отыратындығы жөніндегі көзқарасқа да саяды. А. Негандхи (Anant Negandhi) және Б. Естефан (Bernard Estaferi) үлгісін үш блок бойынша қарастыруға болады: 1) Басқарушылық функциялар - жоспарлау, ұйымдастыру, контроллинг, көшбасшылық, кадрлық саясат; 2) Басқарушылық тиімділік - рентабельділік, пайда мөлшсрі мен сатылым көлемінін серпіні, компания беделі, қызметкерлер этикасы сияқты көрсеткіштердің көмегімен сиапатталады; 3) Менеджерлік философия - фирманың ішкі және сыртқы орта агенттерімен қарым-қатынастары (түтынуышлар, жергілікті және орталық билік органдары, кәсіподақтар, фирма қызметкерлері, жабдықтаушылар және дистрибьютерлер). Аталмыш үлгіге кіретін факторлардың әртүрлілігі, бір жағы- нан, таңдаудың еркін жасалғандығын керсетсе, екінші жағынан, оны Негандхи-Эстефан улгісінің жетістіктеріне де жатқызуымызға болады: біріншіден, эмпирикалық зерделеу үшін өлшенбейтін