Муханова, Г.К. Ұйымдастырушылық мінез-құлық

X 9-тарау. Халықаралық бизнестегі ұйымдастырушылық... □ 211 келтіруі мүмкін. Оның пікірінше, мәдени факторлардан туындай- тын қарым-қатынас мәселелері төмендегідей: - Мәдени қарама-қайшылықтарды жоққа шығарудың нәти- жесіндегі кедергі. Іс әрекетте еңбек және басқару нормасындағы айқындалған мәдени айырмашылықтарға қарамастан, көптеген адамдар ұлт- аралық қатынас барысында ойлау, іс-қимыл, қарым-қатынас сезім- мен қабылдауды мәдениетпен байланыстырмайды. - Шын жағдайды қабылдауда қисынсыздық. Бұл факторды зерттеуге және басқаруға болады, егер әр мәдениет өкілдері әр қилы жалпы - мәдени қабылдауын есеп- ке алмаған жағдайда. Мысалы, жапон компанияларында топтық жұмыс пен топтық шешім қабылдауды кеңінен қолданылса, Ни ­ дерланды немесе Швецияға іссапарға келген ортаңғы буындағы менеджер бес жұлдызды қонақ үйге тоқтаса, жергілікті серікте- стері тарапынан түсініспестіккс тап болады, ал бізде Қазақстанда, Италия немесе Тайландта бұл жәйт қалыпты болып бағаланады. - Біржақты ойлау. Адамдар өзгелерді үстіртін бағалауға көбірек машықтанған, белгілі бір ел өнімдеріне, тиісінше мәдениет өкілдерііне бір жақты - кереғар сипат беруге асығады, мысалы «жапондықтар ұқыпты, оңтүстік америкалықтар парақор» деген сияқты. Шектен тыс кері пікір өзара түсіністікке кедергі болады, өйткені елге және оның адамдарына еш дәйексіз жек көрушіліктің кесірінен белгілі бір мөлшерде салқындық пайда болады. - этноцентриполық өр көкіректік. Барлық үлт өкілдері өз қүндылықтарын басқа үлттардан жоғары санайтыны белгілі. Мұндай үстаныммен жүмыс жасау, әлбетте, әртүрлі үлт өнімдері арасындағы қарым-қатынасқа тежеу болады. Үлттың мәдениетпен негізделген шек қоюшылықтарды халықарапық аренада дамуы тиіс жәйттерде аса мүқият ескеру қажет. Әртүрлі ұлт өкілдерінің арасында қарама-қайшылықтар туындататын әр қилы эпизод-көріністерді естен шығармау керек. Бүл олардың арасында тығыз ынтымакдастыққа кедергі болуы мүмкін. Мысалы, әдеттен француз менеджерлері арасындағы ер-