Муханова, Г.К. Ұйымдастырушылық мінез-құлық

204 □ Ұйымдастырушылық мінез-құлық X Бұған керісіише, «зерттеушілер» жаңа инновациялық өнімдермен жұмыс істеу және жаңалықтар ашуды жүзеге асыра алатын құбылмалы қоршаған ортаны қалайды. Бұндай типтің түрі басқару мен технологияда икемділ ікті талап етеді және сәйкесінше, адам ресурстарындағы инвестицияны да жоққа шығармайды. Ұйымның үшінші типі — «талдампаздар» - кәсіпкерлік табыстың артуы және қатерді азайтудың мақсаттарына жету жолында «қорғаушылар» және «зерттеушілер»-дің әрекеттерін негізге ала- ды. Олар табанды және икемді болуы тиіс. Р.Р. Майлс және С.С.Сноу нәтижесінде үлкен жетістіктерге жететін, басқаларға қарағанда, сыртқы ортасының ауыспалылығы тиянақсыздылығымен ерекшеленетін тұрақсыз үйымдарға да на- зар аударған болатын. Бүндай үйымдарды «реакторлар» деп атай- ды. Сонымен, «қорғаушы» үйымдар мекеме мен оның шығарған өнімдерін қорғау жолында, ал «зерттеушілер» олардың қоғам мен көпшілік арасында қабылдануы және сұранысты арттыру жолын ­ да еңбек етсе, «рсакторлар» ұйым мен шығарылған өнімдердің түрлі факторларға қатысты жауапкершіліктері мен үстамдылығын айқындап, болашаққа бағдар беруге міндеттелінеді. ¥йым стратегиясы мен көшбасшылықтың тағы бір байла- ныс теориясын Д. Дан-фи мен Д. Стэйси түжырымдаған бола ­ тын. Бұл жерде өзгерістердің жүзеге асырылу ерекпіеліктерін- де үйымдастырушылық дамудың призмасы арқылы байқалатын көшбасшылықты қарастырушы жалпы қабылдаушы тәсіл сынныц шыққан жері болып табылады. Үйымдастырушылық даму үлгісінде қызметкерлерді шекті, икемді үрдіске тартатын, тікелей көшбасшы арқылы жеткен өзгерістің өсуіне ерекшелік беріледі, сондай-ақ Д. Данфи, Д. Стэйси ұйымдастырушылық дамудың әдісі тек қана шектеулі жағдайда ғана қолдануға болатындығын дәлелдеп көрсетті. Олар әлеуметтік-экономикалық және сая- си ортаны бағалауға негізделген стратегиялық ойды әр түрлі стратегиялардан талап ете алатындығын дәлелдеді. Сыртқы өзгерістер салдары немесе жаца бәсекелестердің пайда болуы стратегияның автократтық және түбегейлі баламалары болып та ­ былады. Мәжбүрлеу шаралары кәсіпорынның омірлік қабілетіне