Кишибекова, Г.К. Тәуекел-менеджмент

50 Тәуекел-менеджмент литикалық менеджменттің оперативті жұмыстары үшін маңызды) деп айқындап бөлуга болады. Көріну аясының белгісі бойынша тәуекелділікті жіктеу көзқа- расы бойынша банктік менеджмент позициясында маңыздысы бо- лып қызметтүрі, саласы, кәсіпкерлік аясы бойынша тәуекелділікті анықтау табылады. Қызметтің бұл түрлері тәуекелділіктің қалып- тастырушы саласы ретінде жоғарыда сипатталған, дегенмен тәуе- кел-менеджменттің несие саласы үшін, олар тәуекелділікті шоғы- рландыру саласы ретінде маңыздырақ. Бүл тәуекелдер - қарыз алушының несие төлеу кабілетін, несие алушылардың белсенділі- гін анықтауда, банк өнімдерінің сапалы мазмұнын қалыптастыру- да маңызды. Жоғарыда аталған жағдайлардың дамуында тәуекел-менед- жмент терминін былайша анықтауға болады, «тәуекел» терминін қолдануды енгізу дәстүрлі түрде Франциядағы карта ойындарынан, әсіресе әртүрлі «қүмар жобалардан», жалпы ұзақ уақыт бойы мүм- кін болмайтын жағдайларда нәтижесін «тәуекел деп» шешім қа- былдау арқылы белгілі бір іс-әрекет жасаумен байланысты болған. Уақыт өте келе, «тәуекел» терминін қолдану кәсіби қызметтің салыстырмалы мазмұнына кірді. Тәуекелділіктің жалпы түжырымдамасын шынайы тәуекел- ділік тұжырымдамасы және мүмкіншілік тұжырымдамасы деп бөлінуі жеке мақсатты нүсқауларды, әдістемелік тәсілдерді, амал- дарды және тәуекел менеджменті мен басқару мүмкіншіліктері қүралдарын қалыптастыру қажеттілігін алдын-ала анықтайды. Тәуекелді немесе мүмкіндікті қалыптастыру сызбасында ме- неджменттің мақсатты нұсқаулар диверсификациясы негізінде тәуекел-менеджмент теориясы мен практикасында тағы бір тұжы- рымдама туындайды. Әңгіме біріккен түжырымдама болып тұр, яғни тәуекел-мүмкіндік түжырымдамасы. Оның құрылуы үшін белгісіздік тән, нақтырақ айтқанда белгілі бір айнымалы жағдай- ларға (сату көлемін максимилизациялау, мысалы пайданы немесе тұтынушылар, филиалдар, тауар түрлерінің санының динамикасы) бағытталған менеджменттің мақсатты нұсқаулары белгіленбеген. Осы сәтке келесі тәуекел-менеджменттің терминологи^ сызба- сын үсынылады (сурет 2.1).' - • 4