Кишибекова, Г.К. Тәуекел-менеджмент

40 Тәуекел-менеджмент Вариция коэффициент! 1-ден 100%-ға дейін өзгеруі мүмкін. Вариация коэффициент! қаншалықты жоғары болады, сонша- лықты тербеліс күшті. Вариация коэффициентінің түрлі мәндеріне келесідей сапалы баға бекітілген: 10% -ға дейін - салымдардың темен тербелісі; 10-25% - қаржылық тәуекелдің орташа тербелісі; 25%-дан жоғары - қаржылық тәуекелдің жоғары тербелісі. Дис ­ персия мен вариацияны қолданған кезде тәуекелдің қаржылық нәтижені алудың математикалық ықтималдылығы бар екенін еске- ру қажет. Бүл ықтималдылық субъективті эксперттік жолмен неме- се объективті қаржылық тәуекелдің деңгейін математикалық есеп- теу негізінде анықтауға болады. Тэжірибеде тәуекелдерді бағалауда аналогиялар әдісі қолда- нылады. Қаржы менеджерлері, мамандар түрлі шығарылымдар не- месе басқа кәсіпорындар тәжірибесі негізінде белгілі бір жағдай- лардың болуы, қаржылық нәтижелер алу ықтималдылығын, қаржылық тәуекел деңгейін анықтайды. Осы әдіс негізінде көпте- ген кәсіпорындардың тактикасы мен стратегиясы құрылады. Бірақ әр кәсіпорынның өзіндік кадрлік, шикізагтық және салалық сипат- тағы ерекшеліктері бар екенін ескеру қажет. Тәуекел мөлшерін өлшеу концепциясы Value at Risk (тәуекел мәні немесе шара) болып табылады. Негізгі валюта, акциялар кур- сының, несие және операциялық, пайыздық, банктік тәуекелдерді өлшеу үшін Value at Risk мәндерінің әр түрлі әдістері қолданылады. Алайда, бүл мэндерді мерзімді немесе осы қүндылықтар түрінде үсынылған аналитикалық немесе модельдеу әдістері арқылы есеп- теуге болады. бөлігі ретінде. Тэуекелдің кіріс саясаты шеңберінде тұрақты түрде тэуекелді және келісімді талқылап отыру қажет.