Кишибекова, Г.К. Тәуекел-менеджмент

26 Тәуекел-менеджмент Осылайша, тәуекелдер процесте де, нэтижеде де бір мезгілде эр түрлі қарқындылықта, аз немесе көп тығыз шоғырландыруды біркелкі үйлестіріле немесе қалыптастыра жобалануы мүмкін. 3. Тәуекеддер параметрдері Сала жэне тығыздықтың жобасы бойынша тэуекелдер сипаты келесі деңгейін анықтау және сипаттау үшін тегжейлі бағалау си- паттамаларын негізге алады. Тәуекел менеджментінің гүрлі мектептері сандық қүрамын жэне құзыреттілікке негізделген көзқарас тэуекелдер параметрі үшін түрлі көзқарастар қалыптастырады. Жеткілікті кең көзқарас оларғатиісті мынадай тэсілдер мен параметрлерді ашады. Тэуекелдің факторлық сипаты бойынша параметрлері: - тікелей немесе жанама түрде тэуекел қалыптастыруға қатысатын факторлар тізімі жэне түрі (сыртқы жэне ішкі де бұ- зылуы). - мүмкіндік, олардың пайда болу ықгималдығы, түзету және орынды иеленуші бірінші параметр. - олардың маңыздылығына, менеджментке, ақпараттық қамтамасыз етуге ықпалды факторлар жиілігі жэне т.б. - олардың көріністерін беріктігі, басқарылатын процеске, нысанға, сондай-ақ факторлардың иерархиясын анықтау, менед- жменттің мэні жэне басқаруға эсер ету қуаты. - қалыптастыру жағдайында тэуекел болжамдылығы мен жиілігі олардың менеджментті жеңілдету немесе қиындатуы. Тәуекелдердің нәтижелілігі бойынша параметрлері: - факторы қалыптастырудағы салдардың еріксіз көлемі оны басқару артықшылықтың бағыты тәуекелі жағын анықтайды; - күтілген нәтижедегі ауыгқулар мүмкіндігі тэуекел туын- даған кезде бақыланатын процестің нэтижелері тэуекелдерді баға- лауға қатысады; - іріктеу жэне ықтималдық қалыптасу жаңа және күтпеген, жоспарланбаған нэтижелері үшін тэуекел факторларының эсерінен қиындататын тэуекел менеджменты осы процесінде жаңа бакьптар- ды енгізу, жаңа эдістері, тэсілдері жэне құралдарын талап ету;