Кишибекова, Г.К. Тәуекел-менеджмент

216 Тәуекел-менеджмент Тәуекел - бақылаудың міндеттері осы кезенде тиісті тэуекел- дердін, неғұрлым негізделген тәсілдерді жэне бағалау аспаптарды таңдаудан, сол бағалауды өткізуден, алынған қорыгындыларды түсіндіруден тұрады. Тәуекел -менеджмент бағалау үдерісінде бағаланатын тәуе- келдерге қатысты жаңа жағдайлардың пайда болған кезде ұйымда- стырушылық түзетулер мен толықтырулар енгізеді, сондай-ақ тәуекел-бақылаумен бірлесе тәуекелдердің әр типіне нормативті мағына әзірлейді. 4 кезең. Тәуекелге эсер етегін тэсілдерді таңдау. Бұл кезеңде болашақта мүмкін болатын зиянды ықшамдауға мүмкіндік беретін тэсілдер тандалады. 5 кезең. Тэуекелдер туралы бастапқы есеп жасау. Тэуекелдер айқындалып, бағаланып және оларды ықшамдау бойынша шара- лар таңдап алынғаннан кейін кэсіпорын тэуекелдері туралы есеп жасалады. Бұл есепте кэсіпорын қызметіне келетін қатерге, оған тән тәуекелдердің типтеріне сипаттама беріледі, кэсіпорын қы- зметіне барлық негізгі тәуекелдердің әлеуетті ықпалын бағалау, тәуекелді жағдайлардың іске асу алғашқы ықтималдығы, тәуекел факторына бастапқы ықпалы жэне тәуекелдің бастапқы көрсет- кіштері келтіріледі. Сондай-ақ есепте тэуекелге жауапты тұлға (тэуекел иесі), олардың орындалуын бақылау жэне мерзімі көр- сетіледі. Тэуекел туралы есепті тәуекел-бақылаушы жасайды со- дан кейін оны тэуекел шешім қабылдау үшін тәуекел-менеджерге жібереді. Осы кезенде кәсіпорынның тэуекел-менеджменті мен жоғары басшылығының қатысуы тэуекелдің ұйғарымы (төзімді) деңгейін анықтаумен ескертіледі. 6 кезең. Тэуекел шешімдерді қабылдау. Тэуекел-бақылаушы- дан алынған тэуекел туралы есептің негізінде тэуекел-менеджер кэсіпорында тэуекелмен басқару бойынша тиісті шешім қабылдай- ды. Тэуекел-менеджер осы кезенде есептің кейбір жағдайларымен келіспесе түзетуге қайтаруына болады. Тэуекел-менеджмент тара- пынан қандай да бір наразылықтың жоқ болған жағдайында тэуе- келдермен басқару үдерісі келесі кезеңге өтеді. 7 кезең. Тэуекелге ықпал ету. Тәуекелдерге тікелей ықпал төртінші кезеңде таңдап алынған тэсілмен жүзеге асады. • • »