Аманова Г.Д. Басқару есебі

көрссткпитсрінің артуына апарғанымен, ондірістің тиімділігі (табыстылығы) керісінше төмендейді. Және, керісінше, негізгі құралдарды төмендетіп бағалау, өндіріс тиімділігін арттырады. Сондай-ақ, баға белгілеудің шығынды тетіктерін қолданатын үйымдарда, негізгі кұралдарды төмсндетіп бағалау салдарынан өнімнің толық өзіндік құны, оның бағасы түсіп, ұйымның ақша қаражатының оң ағыны артуы мүмкін. Калькуляциялау (ессптсу) әдісінің элементі баскарушылық сссптс жаңа мәнге ие, оны есептеу әдістемесі, бағалаумен болған жағдай сияқты әртүрлі, басқарушылық есеп жүйесіндегі өзіндік құнды сссптеудің қайсы әдістемесін таңдау менеджердің алдына қойған міндеттерімен айқындалады. Қаржылық есеп жүйесіндегі теңгерім, өткен күнгс мүліктің жағдайы меп ұйымның міндеттемелерін білдіреді. Баскарушылық есеггте баланстық жинақтаудың міндеті басқа. Болжамды теңгерімді, * ұйымның жекелеген бөлімшелерінің теңгерімдерін (бизнес сегменттерін), теңгерімнің итеративті кұрылымын әзірлеу тәртібі бір мақсатқа бағынады - бизнесті дамытудыц балама сценарийлерін салыстыру негізінде менеджерге басқарушылык шешімнің жалпы дүрыс нұсқасын таңдау мүмкіндігін беру. Басқарушылық есеп, бухгалтерлік сссп әдістерінен баска статистика, экономикалық талдау әдістерін, сондай-ақ экономикалық- математикалық әдістердің жиынтығын қолданады. Болжамдау мақсатында отандық авторлар дайындаған статистикалык әдістерді колдану мүмкіндігі отандык кәсіпорындардың шаруашылық тәжірибссіндс қолданылып келеді. Сөйтіп, жоғарыда карастырылған әдістердің барлық түрлері біртүтас жүйеге бірігс отырып, басқарушылық есепке алдына қойған операциялық, ағымдағы және болжамдық сипаттағы міндеттерін тиімді шешуге мүмкіндік береді. Басқарушылық есеп әдісінің элемснттсрі менеджмент деңгейімен тығыз байланыста. Баскарушылық есеп - мепеджменттің іргетасы, оның деректер банкі болуы тиіс. Бухгалтерлік басқарушылык есептің маңызды бағытталуы - менеджмента акпараттык қолдауда. Олай болмаған жағдайда ұйымда басқарушылық есепті жүргізудің мәні жоқ, ал кәсіпкерлік қызметті басқару - ғылыми емес, баянсыз, тұрақсыз, интуициялық жүзеге асырылған болып шығады. 23